Qiymətli kağızlar bazarında bu istiqraza tələbat kəskin artıb

Azərbaycanın qiymətli kağızlar bazarında SOCAR istiqrazlarına tələbat kəskin artıb.

İstiqrazın market -meykeri olan “PSG Kapital” şirkətindən AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, son günlər istiqrazların alışı üçün “PSG Kapital”ın “ASAN 1” və “ASAN 5” xidmət mərkəzlərindəki satış nöqtələrinə müraciətlər çoxalıb. Artım özünü həm müraciətlərin sayında, həm də sifariş edilən istiqrazların sayında göstərir.

“Müraciətlər həm Bakı, həm də respublikanın bölgələrindən daxil olur. SOCAR istiqrazı almaq istəyənlər arasında yeni müştərilər üstünlük təşkil edirlər. Əvvəlki müştərilər isə istiqraz portfellərini daha da böyütmək üçün təkrar bazardan yeni qiymətli kağızlar alırlar”, - deyə investisiya şirkətindən bildirilib.

İstiqraz alıcıları arasında fiziki şəxslər xüsusilə aktivdir: “SOCAR istiqrazlarının alınması üçün əhalidən gələn müraciətlər xeyli artıb. Vəsaitlərini istiqrazlarda saxlamaq istəyən hüquqi şəxs və şirkətlərdən də müraciətlər daxil olur”.

SOCAR istiqrazlarına tələbatın artması istiqrazların satış göstəricilərində də əksini tapıb. Bu ilin əvvəlindən indiyədək istiqrazlarla əməliyyatların həcmi 10 milyon dolları keçib.

Tələbatın yüksək olmasını göstərən digər məqam təkrar bazarda onun alış-satış qiyməti ilə bağlı baş verən dəyişiklikdir. Belə ki, artıq bir neçə aydır ki, SOCAR istiqrazları ilə əməliyyatlarda istiqrazın bazar qiyməti onun cari qiymətindən (yəni əsas vəsait üstəgəl həmin günədək hesablanmış faiz) daha yüksək olub. Başqa sözlə, alıcılar istiqrazları almaq üçün hesablanmış faizlərdən də artıq vəsait ödəməyə hazırdırlar.

İstiqrazlara tələbatın artması özünü qiymətli kağızın qiymətində də göstərib. Bir neçə gün əvvəl təkrar bazarda SOCAR istiqrazlarının satış qiyməti artaraq 1006-1011 dollara yüksəlib. Amma hətta bu qiymətə də istiqraz almaq istəyənlərin sayı böyükdür.

“PSG Kapital” bildirir ki, istiqrazlara tələbatın artması həm qiymətli kağızların xüsusiyyətləri, həm də son günlər baş verən bəzi iqtisadi proseslərlə bağlıdır.

Belə ki, son dövrlərdə banklar dollar əmanətlərinin faizlərini həddən artıq aşağı saldıqlarına görə, banklara dollar əmanəti yerləşdirmək ümumiyyətlə sərfəli deyil və SOCAR istiqrazları dollarla olan vəsaitləri yatırmaq üçün ən sərfəli variantdır: “Bəzi banklarda dollar əmanəti üzrə faizlər 1 faizdən də aşağı səviyyəyə enib. Bu faizlərlə həmin əmanətin gətirdiyi qazanc, texniki xərclərin ödənilməsinə belə kifayət etmir. Başqa sözlə, bu əmanətlər faktiki olaraq gəlir gətirmir. Belə vəziyyətdə SOCAR İstiqrazı kimi etibarlı qiymətli kağızın təklif etdiyi illik 5 faiz gəlirlilik olduqca yüksəkdir. Artıq müştərilər də bunu görür və istiqrazların üstünlüyünü qiymətləndirirlər”.

İstiqrazlara tələbatın yüksəlməsinin digər səbəbi, əhalinin bu kağızın üstünlükləri barədə məlumatının artmasıdır. Yüksək gəlir, dərhal pula dəyişmək və hissə-hissə satmaq imkanı SOCAR istiqrazlarını müştərilər üçün xüsusilə cəlbedici edir.

“SOCAR-ın geri alma zəmanəti nəticəsində bu istiqrazları dərhal satmaq mümkündür və onların qiyməti heç vaxt nominal qiymətdən aşağı düşmür. Bu, müştərilər üçün böyük üstünlük və stimuldur”, - deyə “PSG Kapital”dan bildirilib.

Bir qədər əvvəl start verilən REPO əməliyyatları isə SOCAR istiqrazı sahiblərinə öz qiymətli kağızlarını girov qoyaraq, ən aşağı faizlə (illik 3,5 faiz) kredit götürməyə imkan verib. Hazırda istiqraz sahibləri bu imkandan geniş istifadə edirlər.

Xatırladaq ki, ölkədə ən çox alınıb-satılan qiymətli kağız olan SOCAR istiqrazları 2016-cı ilin oktyabrında dövriyyəyə buraxılıb. Nominal qiyməti 1000 ABŞ dolları olan istiqrazların illik gəlirliliyi 5 faiz və ya hər istiqraza görə ildə 50 dollardır. İstiqrazlar üzrə faizlər 3 aydan bir olmaqla, ildə 4 dəfə ödənilir.

İndiyədək SOCAR istiqrazları üzrə 5 dəfə faiz ödənişi (4 ödəniş 2017-ci ildə, 1 ödəniş 2018-ci ildə) edilib. İstiqraz sahibləri indiyədək bu qiymətli kağızlardan 6,25 milyon dollar gəlir götürüblər. İstiqrazlar üzrə növbəti faiz ödənişi apreldə həyata keçiriləcək.