İsrail Qədim Əsərlər İdarəsinin tədqiqatçıları Yəhudeya səhrasında, Mazuk Ha-Hetekim qoruğunun ərazisində qədim pul tapıblar. Eramızın 132-135-ci illərində baş vermiş Bar Kokhba üsyanı dövrünə aid dörd çox nadir sikkə aşkar edilib. O zaman yəhudi xalqı Roma imperiyasının hökmranlığından güc yolu ilə qurtulmağa çalışırdı. Tapıntı ilə bağlı məlumat ştatın Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi saytında dərc olunub.

Tapılan sikkələrdən birində xurma ağacı həkk olunub və ibri dilində “Kahin Eleazar” kimi tərcümə olunan yazı var. Bu, üsyanın mərkəzinə çevrilmiş Beytar şəhərindən olan ravvin Eleazar Hamodaya aid ola bilər.

Digər tərəfdə ibri dilində "İsrailin xilasının birinci ili" yazılmış başqa bir yazı var. Bu, sikkənin 132-ci ildə, münaqişənin birinci ilində zərb edildiyini göstərir.

Digər sikkələrdə Simeon adı ilə yazılar var. Çox güman ki, söhbət üsyançıların lideri Simeon Bar Koçbadan gedir.

Tarixçilərin fikrincə, Bar Kokhba üsyanı sakinlərin öz dini və mədəni ənənələrini onlara sırımağa çalışaraq, Roma əyalətlərindən birinə çevirməyə cəhd edən romalıların siyasətindən narazılıqları səbəbindən baş verib. Assimilyasiyaya yəhudi ayinlərinin qadağan edilməsi, Roma dilinin tətbiqi və Qüdsün adının Aelia Kapitalina olaraq dəyişdirilməsi daxil idi.

Əvvəlcə üsyançılar müəyyən uğur qazana bildilər. Lakin sonra romalılar qan tökərək üsyanı qəddarcasına yatırdılar. Roma tarixçisi Kassius Dionun qeydlərinə görə, döyüşlər və basqınlar Yəhudeyanın 580 min sakininin həyatına son qoydu, nəticədə ərazi demək olar ki, boşaldı.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”