İltihab orqanizmin özünü qorumaq və sağaltmaq üçün təbii yollarından biridir. İnfeksiya, toksinlərlə mübarizə aparmaq və ya yaraları sağaltmaq lazım olduqda, iltihab immunitet sisteminin cavab verdiyi üsullardan biridir. Bu, bədənimizin bizdən xəbərsiz etdiyi sehrli şeylərdən biridir, lakin xroniki iltihab da bir çox problemlərin mənbəyi ola bilər. İltihaba stress, siqaret, piylənmə və pəhriz də daxil olmaqla bir çox şey səbəb ola bilər.
Sağlam olmayan yağlar və şəkərlə zəngin olan pəhriz bədəndə iltihabın əsas səbəblərindən biridir və həzm problemləri, ürək xəstəliyi, 2-ci tip diabet və hətta xərçəngə səbəb ola bilər. Hansı qidaların ən çox problemə səbəb olduğunu və hansının pəhrizinizə daxil etmək üçün ən yaxşı təbii iltihab əleyhinə vasitə olduğunu bilmək lazımdır.
İltihab əleyhinə pəhrizin əsas komponentlərinə keçməzdən əvvəl hansı qidaları məhdudlaşdırmaq lazım olduğundan danışaq. Yüksək səviyyədə təmizlənmiş şəkər müasir qidalanmanın ən böyük problemlərindən biridir. Şəkər bədəninizdə iltihablı bir reaksiyaya səbəb olur və o, şəkərli qazlı içkilər kimi aşkar “günahkarlardan”, eyni zamanda bal kimi daha təbii bir mənbədən də gələ bilər.
Qızardılmış yeməklər
Tərkibində trans yağları olan qızardılmış qidalar iltihabın artması ilə əlaqələndirilir. Bu növ yağ kartof qızartması, donats, qızardılmış toyuq və çox miqdarda yağa batırılmış başqa hər şeydə olur.
Kərə yağı və marqarin
Kərə yağı və marqarində iltihaba səbəb olan doymuş yağlar çoxdur. Bitki yağı kimi yağ mənbələri müəyyən mənada daha sağlamdır, lakin məhdud miqdarda istifadə edilməlidir. Əgər onu da çox qəbul etsəniz, yenə də iltihaba səbəb ola bilər.
İltihabı azaltmaq
Bu cür qidaları əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırmaq vacibdir, çünki çox miqdarda şəkər və doymuş yağ qəbul edirsinizsə, nə qədər iltihab əleyhinə faydalı qidalar qəbul etməyiniz heç bir əhəmiyyət kəsb etməyəcək.
Giləmeyvə
İndi bu super qidaları müzakirə edək. Giləmeyvələr vitaminlər, minerallar, lif və antioksidantlarla zəngin olan kiçik, lakin güclü meyvələrdir. Giləmeyvələrdə olan əsas antioksidanta antosiyanin deyilir. Onun iltihabı və xəstəlik riskini azaltdığı sübut edilmişdir.
Brokoli
Brokoli rasionunuza daxil edə biləcəyiniz ən qidalı göyərtilərdən biridir. Brokoli ürək xəstəliyi və xərçəng riskinin azalması ilə əlaqələndirilir.
Avokado
“Healthline”a görə, avokado əslində bu siyahıda ön sıralara layiq olan bir neçə super qidadan biridir. Onun tərkibində çoxlu kalium, maqnezium, lif və ürək üçün faydalı mono doymamış yağlar var.
Avokadonun tərkibində xərçəng riskini azaldan və gənc dəri hüceyrələrində iltihabla mübarizə aparan birləşmələr var. Hətta bir araşdırma göstərib ki, burqerə bir dilim avokado əlavə etmək qırmızı ətin səbəb olduğu iltihabın səviyyəsini azaldır.
Yaşıl çay
Yaşıl çayın ən sağlam içkilərdən biri olduğu bilinir. Tərkibində iltihabla mübarizə aparan və hüceyrələrimizdəki yağ turşularını parçalayan bir antioksidant var. Yaşıl çayın ürək xəstəlikləri, xərçəng, Alzeimer xəstəliyi, piylənmə və bir çox digər xəstəliklər riskini azaltdığı deyilir.
Bibər
Bibər C vitamini və antioksidantlarla zəngindir. Bolqar bibərinin tərkibində sarkoidoz iltihabı xəstəliyi olan insanlara kömək edə bilən antioksidant quercetin var. Bundan əlavə, bibərin tərkibində sinapik turşu və ferul turşusu var ki, bunların hər ikisi iltihabı azaldır və daha sağlam qocalmağa səbəb olur.
Göbələk
Göbələklər aşağı kalorili və heyrətamiz vitamin və minerallarla zəngindir. Onların tərkibində iltihab əleyhinə qoruma təmin edən fenollar və digər antioksidantlar var.
“iStockResearch” göstərir ki, göbələklərin bişirilməsi onların iltihab əleyhinə xüsusiyyətlərini azaldır, ona görə də onları yüngül bişmiş halda yemək daha faydalıdır.
Üzüm
Üzümün sağlamlıq üçün inanılmaz faydaları var. Qırmızı şərabın kiçik dozalarda sizin üçün faydalı olmasının bir səbəbi var! Üzümdə iltihabı azaldan antosiyaninlər var. Onlar ürək xəstəliyi, diabet, piylənmə, Alzheimer və göz xəstəlikləri kimi bir çox xəstəliyin riskini azaldır.
Üzümdə hətta xolesterolu azaltmaq da daxil olmaqla, heyrətamiz faydası olan resveratrol adlı sehrli birləşmə var.
Zərdəçal
Zərdəçal sağlamlıq üçün əhəmiyyətli bir ədviyyatdır. Tərkibində geniş spektrli faydaları olan mürəkkəb kurkumin var.Kurkumin güclü iltihab əleyhinə xüsusiyyətlərə malikdir və həmçinin depressiya və narahatlıq əlamətlərini azalda bilər. Zərdəçal ilə qara bibəri birlikdə yemək kurkuminin udulmasına çox kömək edir.
Zeytun yağı
Zeytun yağı əldə edə biləcəyiniz ən sağlam yağ mənbələrindən biridir. Faydalı mono doymamış yağlarla zəngindir və ürək xəstəliyi, beyin xərçəngi və digər ciddi xəstəliklər riskinin azalması ilə əlaqələndirilir. Aralıq dənizi pəhrizinin təməl qidalarından biridir.
Zeytun yağında oleokantal adlı antioksidant var. Oleokantal iltihabı azaltmaq qabiliyyətinə görə ibuprofenlə müqayisə edilmişdir.
Tünd şokolad və kakao
Tünd şokolad iltihabı azaldan antioksidantlarla doludur. Həm də hər cür xəstəlik riskini azaltdığı və daha sağlam yaşlanmaya kömək etdiyi deyilir. Faydalarını əldə etmək üçün ən azı 70% kakao olan tünd şokolad seçməlisiniz.
Pomidor
Pomidorları zeytun yağında bişirmək sizə iltihab əleyhinə maksimum fayda verəcək. Bunun səbəbi likopenin yağla ən yaxşı əmilən bir antioksidant olmasıdır.
Gilas
Albalı iltihab əleyhinə antioksidanlarla zəngin başqa bir dadlı meyvədir. Onun tərkibində həm antosiyaninlər, həm də katexinlər vardır.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”