Azərbaycan təbii qazını Avropaya daşıyacaq “Trans-Adriatik” (TAP) qaz boru kəmərinin operatoru olan TAP AG şirkəti Osumi çayını təmizləməyə kömək edir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə TAP AG məlumat yayıb. Bildirilir ki, TAP Osumi çayı boyunca dağıntıları təmizləmək üçün Albaniyanın Turizm və Ətraf Mühit Nazirliyinin həyata keçirdiyi kampaniyaya qoşulub. Bu təşəbbüs çay yatağının dərinləşməsini əhatə edib. TAP Osumi çayı yatağında tullantıların təmizlənməsi və nəqli üçün ekskavatorlar və yük maşınları ayırıb. TAP-a məxsus 10 nəqliyyat vasitəsi Velabisht körpüsü-Uznova seqmenti boyunca çay yatağını təmizləyib. Ura Vajgurore bölgəsi ilə Berat bölgəsini birləşdirən əsas yol da təmizlənib, könüllülər və məktəblilər yol kənarında ağaclar əkib.

TAP-ın bu təşəbbüsə qoşulmasını şərh edən Albaniyanın turizm və ətraf naziri Blendi Klosi deyib: “Bu yardım Berat sakinləri üçün çox vacib idi. Bu, turizmin inkişaf etdirilməsinə və gələcəkdə daşqınların qarşısının alınmasına sağlam mühit təmin edir”.

TAP indiyədək boru kəməri marşrutu boyunca fövqəladə vəziyyətlərlə üzləşən bir sıra icmalara dəstək verib. Bu ilin yanvar ayında TAP sərt qış şəraitdən əziyyət çəkən 1300 ev təsərrüfatına ərzaq paketləri ilə yardım edib. Avqust ayında TAP Təcili Yardım Xidmətləri üçün geyim və yanğınsöndürənlər bağışlayıb. Bu ilin sonlarında isə TAP Albaniyanın cənubundakı daşqınlardan əziyyət çəkən fermerlərə heyvan yemi paylayıb.

Qeyd edək ki, TAP qaz boru kəməri layihəsinin 60,5 faizi çoxu icra edilib. TAP Avropa İttifaqı üçün prioritet enerji layihələrindən olan “Cənub Qaz Dəhlizi”nin bir seqmentini təşkil edir. Boru kəmərinin təməli keçən il mayın 17-də Yunanıstanın Saloniki şəhərində qoyulub. Layihənin ümumi dəyəri 4,5 milyard avro olacaq. Buraya 2009-cu ildən bəri davam edən dizayn və mühəndislik işləri də daxil edilib. “Şahdəniz” konsorsiumu ilk qaz satışını 2018-ci ilin sonunda Türkiyəyə və Gürcüstana həyata keçirəcək. Avropaya ilk qazın verilməsi isə bundan təxminən 1 il sonra 2020-ci ilin əvvəllərində planlaşdırılır. Bu ilin ilk rübündə layihə üzrə kompressor stansiyalarının tikintisinə də başlanılacaq. Boru kəmərinin dəniz hissəsi isə 2018-2019-cu illərdə inşa ediləcək.

Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorundakı “Şahdəniz-2” yatağından hasil olunacaq qazı Türkiyəyə və bu ölkədən də Avropaya daşıyacaq 3 min 500 kilometr uzunluğundakı “Cənub Qaz Dəhlizi”nin tərkib hissəsi olan TAP layihəsi Cənubi Qafqaz Boru Kəmərinin və TANAP-ın davamı olub, “Şahdəniz-2”dən hasil olunacaq qazın Yunanıstan və Albaniya vasitəsilə, Adriatik dənizindən keçməklə İtaliyanın cənubuna, oradan da Qərbi Avropaya nəqlini nəzərdə tutur. TAP boru kəməri TANAP ilə birləşəcək və Yunanıstanın Türkiyə ilə sərhəddə yerləşən Kipoi ərazisindən başlayacaq. Buradan TAP boru kəməri Yunanıstan və Albaniya ərazisini qət edərək şərqdən qərbə Adriatik dənizi sahillərinə doğru istiqamətlənəcək və İtaliyanın Puqlia bölgəsində sahilə çıxacaq. Boru kəməri burada “Snam Rete Gas” şirkətinin istismar etdiyi İtaliyanın qaz nəqliyyatı şəbəkəsinə birləşəcək. Bu layihə Azərbaycan qazının İtaliya, Almaniya, Fransa, Böyük Britaniya, İsveçrə və Avstriya kimi böyük Avropa bazarlarına çatdırılması üçün böyük imkanlar yaradır. TAP-ın ilkin ötürücülük qabiliyyəti ildə 10 milyard kubmetr olacaq və bu həcmin gələcəkdə 20 milyard kubmetrədək artırılması nəzərdə tutulub.

Boru kəmərinin uzunluğu 878 kilometr (Yunanıstan–550 kilometr, Albaniya–215 kilometr, Adriatik dənizi–105 kilometr, İtaliya–8 kilometr), diametri isə 48 düymdür (sualtı hissə-37 düym). Boru kəmərinin ən aşağı hissəsi dəniz səviyyəsindən təxminən 820 metr dərinlikdə, ən yüksək hissəsi Albaniya dağlarında 1800 metr hündürlükdən keçəcək. 2020-ci ilədək layihə üzrə Azərbaycan şirkətlərinin xərclərinin 1,2 milyard dollar olması gözlənilir.

TAP-ın səhmdarları belədir: BP (20 faiz), SOCAR (20 faiz), “Snam S.p.A.” (20 faiz), “Fluxys” (19 faiz), “Enagás” (16 faiz) və “Axpo” (5 faiz).