Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının avqust ayının 7-14 günlərini maska taxılması həftəsi elan etməsi COVID-19-a qarşı həmrəylik çağırışıdır.
COVID-19-la mübarizənin bütün istiqamətlər üzrə, kompleks proqram əsasında aparıldığı Azərbaycanda çəkilən zəhmət, göstərilən diqqət bəhrəsini verir. Qısa müddətdə koronavirusa yoluxanlarla xəstəlikdən sağalanlar arasındakı stabillik, müsbət mənadakı kəskin fərq dövlətin illərdən bəri səhiyyənin inkişafına göstərdiyi diqqətin məntiqi nəticəsidir. ABŞ da daxil olmaqla dünyanın bir çox inkişaf etmiş ölkəsində təhlükəli vəziyyətin davam etdiyi, pandemiyadan əziyyət çəkənlərin sayının artdığı bir zamanda ölkəmizdə virusa yeni yoluxma hallarının azalması təqdirəlayiqdir. «Azərbaycanda koronavirusa qarşı mübarizə işində müsbət dinamika müşahidə olunur» söyləyən Prezident İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, pandemiyaya qarşı nəzərdə tutulan qabaqlayıcı tədbirlərin davam etdirilməsi ilə daha uğurlu nəticələrə nail olunacaq. Qazanılan uğurlar bu inamı yaradır.
Koronavirusun yayıldığı ilk günlərdən xəstələr respublikamızdakı 46 xəstəxanada Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) tövsiyələrinə uyğun müalicə olunmaqla, profilaktik tədbir kimi testlərin keçirilməsinə də diqqət artırıldı. Adambaşına düşən testlərin sayına görə Azərbaycanın dünya miqyasında qabaqcıl yerlərdən birini tutmasının səbəbi pandemiyanın ilk günlərindən bütün qüvvələrin eyni məqsəd naminə səfərbər edilməsidir. Yoluxma hallarında azalma hiss olunsa da virusla mübarizə əvvəlki qaydada davam etdirilir. Belə ki test aparılan laboratoriyaların sayı artırılmış, inşası nəzərdə tutulan 10 modul tipli xəstəxananın artıq 9-u istismara verilmişdir. Bu cür xəstəxanaların sayının yaxın gələcəkdə 16-ya çatdırılması, digər xəstəxanaların açılması ilə səhiyyə ocaqlarında 3200 xəstənin müalicəsi mümkün olacaq. «Fövqəladə Hallar Nazirliyinin xətti ilə 800 çarpayılıq bir xəstəxana istifadəyə verildi, 1300 çarpayılıq xəstəxana isə bu ayın sonuna qədər istifadəyə veriləcək. Bu da əlavə 2100 çarpayı deməkdir. Biz iki Olimpiya İdman Kompleksinin xəstəxanaya çevrilməsi, yəni, uyğunlaşdırma məsələlərini həll etmək üçün qısa müddət ərzində hazır vəziyyətə gətirdik» söyləyən Prezident İlham Əliyev vurğulayır ki, xəstəliyin hələ də təhlükəli olduğu zamanlarda operativ, çevik və qarşıya qoyulmuş məqsədə hesablanmış addımlar davam etdiriləcək. Qoşulmama Hərakatının, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının Zirvə toplantılarında pandemiyaya qarşı mübarizədə birlik , həmrəylik çağırışını səsləndirən Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə mühüm addımlar atıldı. Virusa qarşı mübarizədə beynəlxalq təcrübənin tətbiqi məqsədilə
Türkiyədən, Rusiyadan, Kubadan, İtaliyadan və Çindən dəvət olunmuş həkim briqadaları Azərbaycanın tanınmış səhiyyə işçiləri ilə birgə çalışaraq xəstələrin müalicəsi ilə məşğul olurlar.
Koronavirusla mübarizəyə nəzarət məqsədilə Nazirlər Kabineti yanında yaradılan Operativ Qərargah, pandemiyanın fəsadlarının aradan qaldırılmasında iştirak edən təşkilatlar, bir sözlə, rəhbərlik 24 saat ərzində iş başındadır. «Çünki bu, elə bir bəladır, elə bir xəstəlikdir ki, hələ çarəsi yoxdur. Ona görə yeganə yolumuz insanları qorumaq, yoluxmaların sayını azaltmaq, xəstəliyin geniş vüsət almasına yol verməmək və beləliklə, vətəndaşlarımızı, dövlətimizi bu vəziyyətdən xilas etməkdir» sözləri ilə bir daha vətəndaşların sağlamlığının ən ümdə vəzifə olduğunu diqqətə çatdıran dövlət başçımız karantin rejiminə ciddi əməl olunmasına hamının məsuliyyətlə yanaşmasını tövsiyə edir.
Məlum olduğu kimi, virusa yoluxma hallarının azalması ilə əlaqədar Operativ Qərargah tərəfindən elan olunmuş karantin rejimi bəzi sahələr üzrə nisbətən yumşaldılmış, məhdudiyyətlər aradan qaldırılmışdır. Ancaq bu yumşalmalar insanlarda arxayınlıq yaratmamalıdır. Təcrübə göstərdi ki, bəzi ölkələrdə tətbiq olunan belə yumşalmalardan sui-istifadə pandemiyanın daha geniş miqyasda, kəskin yayılmasına səbəb oldu.
Yumşalma prosesi iqtisadiyyatın inkişafı, əhalinin sosial müdafiəsinin qorunması baxımından vacibdir. Pandemiya dövründə belə həyata keçirilən sosial islahatların davam etdirilməsi, iş yerlərini itirən vətəndaşlar üçün dövlət tərəfindən birdəfəlik yardımların verilməsi, ictimai iş yerlərinin açılması, sahibkarlara güzəştlərin edilməsi ilə bəzi çətinlikləri aradan qaldırmaq mümkün oldu. Yəni, pandemiya ilə mübarizədə, xəstəliyin daha çox yayılmaması, ölüm hallarının minimuma endirilməsi üçün dövlət təşkilatlarının birgə fəaliyyəti ilə bütün mümkün imkan və resurslardan istifadə olundu.
Ancaq pandemiyaya qarşı mübarizədə vətəndaş həmrəyliyi daha vacibdir. ÜST tərəfindən ilk günlərdən həyəcan təbili kimi səslənən- pandemiyaya qarşı mübarizə üçün tibbi maskalardan istifadə, ara məsafənin saxlanılması, gigiyenik qaydalara əməl olunması tövsiyələri birbaşa vətəndaşların üzərinə düşən məsuliyyətdir. ÜST-ün bütün dünya üzrə avqust ayının 7-14 günlərini maska taxılması həftəsi elan etməsi dünya ictimaiyyətinə çağırışdır.
Çox təəssüf ki, karantin rejimində yumşalmalardan arxayınlaşan vətəndaşlar maska taxmağın özü, yaxınları, çalışdığı kollektivin sağlamlığı üçün böyük əhəmiyyət daşıdığını unudurlar. Hələ də küçələrdə, ticarət obyektlərində maskasız gəzən, maskanı qolunda, cibində, alnında, çantasında gəzdirən vətəndaşlara təsadüf olunur. Dəfələrlə deyilməsinə baxmayaraq hələ də, gizli kafe və iaşə obyektlərinin, hətta «bağçaların» (evlərdə) fəaliyyət göstərməsi, qadağalara baxmayaraq gizli də olsa toy, nişan, ad günü, yas mərasimlərinin keçirilməsi xəstəliyin artmasına səbəb olur. Qadağalara əməl etməyərək qeyri-qanuni yollarla regionlara gedənlər virusun yayılmasına şərait yaradırlar. Çimərliklərin açılması ilə dənizə üz tutan insanların bir çox hallarda nəzərdə tutulan qaydalara əməl etməməsi, qələbəlik yaratması yeni yoluxmalara səbəb olur. Nəzərə almaq lazımdır ki, yumşalma prosesinin tədricən davam etməsində, məhdudiyyətlərin aradan qaldırılmasında dövlət də, insanlar da maraqlıdırlar. Prezident İlham Əliyevin «Bunun üçün nəzərdə tutulan qaydalara əməl olunmalı, qanunların pozulmasına yol verilməməlidir. Amma əgər vətəndaşlar görsələr ki, artıq hər şey açılıbdır, yenə də bütün bu məsafəyə, qoruyucu vasitələrə əhəmiyyət verməyəcəklərsə, onda xəstəlik yenidən alovlanacaq. Biz gərək yenə də sərtləşdirilmiş tədbirlər görək, yenə də iqtisadiyyata zərbə vurulacaq, yenə də insanlar xəstələnəcəklər. Ona görə bütün Azərbaycan vətəndaşlarına bir daha müraciət edirəm ki, məsuliyyətli olun» tövsiyəsinə hər kəsin əməl etməsi pandemiyaya qarşı mübarizədə birlik və həmrəyliyimizin nümunəsi olmaqla sağlamlığımızın da etibarlı qarantıdır.
Dünyanın tanınmış mütəxəssislərinin bildirdikləri kimi, hələ də insanların ölümünə səbəb olan pandemiya dünya üçün çox ciddi problem, bəla olaraq qalmaqdadır. Proqnoz kimi səslənsə də gözlənilən daha təhlükəli xəstəliklərlə mübarizəyə bugünümüzdən hazırlaşmalıyıq. «Bu, çox ağır xəstəlikdir. Bu xəstəlik yaş tanımır, cavan insanlar, gənc insanlar, fiziki cəhətdən sağlam insanlar, idmançılar xəstələnir və rəhmətə gedir… Ona görə hamımız məsuliyyətli olmalıyıq» söyləyən Prezident İlham Əliyevin tövsiyəsi hər birimizi ayıq-sayıq olmağa səsləyən çağırışdır.
Xuraman İsmayılqızı, «İki sahil»