Fransız yazarların ermənilər haqqında söylədikləri həqiqətlər və senatorların tarixi hadisələrə qərəzli yanaşması
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi başlanan gündən erməniləri dəstəkləyənlərin önündə gedən Fransa istər fərdi qaydada, istərsə də ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədri kimi terrorçu Ermənistanı həmişə müdafiə edib. Bugünlərdə Fransa Senatında beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə, BMT Nizamnaməsinə, təşkilatın qəbul etdiyi qətnamələrə, Helsinki Yekun Aktına zidd olan «Dağlıq Qarabağ Respublikasının tanınması zərurəti» adlı qətnamənin qəbulu rəsmi Parisin separatizmə dəstəyinin növbəti ifadəsidir.
Sentyabrın 27-dən etibarən başlayan İkinci Qarabağ döyüşləri, Azərbaycanın torpaqlarını azad etmək uğrunda apardığı mübarizə ilə bağlı 30-a yaxın xarici KİV-lərə müsahibəsində Ermənistanın işğal altında saxladığı ərazilərimizdə törətdikləri hərbi, ekoloji, mənəvi terrorlar haqqında faktlara, məntiqə əsaslanan açıqlama verən Prezident İlham Əliyev Fransanı təmsil edən jurnalistlərə də mövcud vəziyyət barədə danışıb. Qətnamənin müzakirəsindən bir gün öncə Senatın dinləmə prosedurlarına uyğun olaraq Senat üzvləri qarşısında çıxış edən Azərbaycanın Fransadakı səfiri gündəliyə çıxarılan sənəddə əks olunan məlumatların həqiqətə əsaslanmadığını bildirmişdir. Buna baxmayaraq, Azərbaycanın işğalçı Ermənistan üzərində qələbəsindən qəzəblənən Fransanın prezidenti Emmanuel Makronun təşəbbüsü ilə heç bir əsası olmayan bu sənədin qəbulu özünü demokratiya beşiyi adlandıran Fransanın Türkiyəyə, Azərbaycana, İslam dininə qarşı fobiyasının ifadəsi kimi təəssüf doğurur. Fransa-Azərbaycan əlaqələrinin möhkəmlənməsində rolu olan Natali Qulinin qeyd etdiyi kimi, Dağlıq Qarabağın xəritədə yerini bilməyənlərin, 30 ildə işğalçı Ermənistanın törətdiyi vəhşiliklərdən xəbəri olmayanların bu sənədin qəbuluna səs verməsi qətnamənin həqiqətə əsaslanmadığını göstərir. Qətnamənin qəbuluna səs verən senatorların bir neçəsinin sonradan səslərini geri götürməsi də bunu təsdiqləyir. Fransanın Avropa və Xarici İşlər üzrə Nazirliyinin Senatda keçirilən müzakirələrində çıxış edən dövlət katibi də ölkəsinin rəsmi mövqeyini ifadə edib. Məsələ ilə bağlı Fransanın ölkəmizdəki səfiri Zakari Qross Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyinə dəvət edilərək etiraz notası təqdim olunub.
Bildirilib ki, senatorlar qərəzli qətnamələr qəbul etmək əvəzinə bölgədə sabitliyə, tərəqqiyə xidmət edəcək məsələləri müzakirə etsələr daha yaxşı olardı.
Bu deyilənlər həqiqətdən kənar və terrora dəstək olan
qətnaməyə rəsmi münasibəti əks etdirən mövqeni ifadə edir. Əslində İkinci Qarabağ müharibəsinin davam etdiyi, bir çox dövlətlərin Azərbaycanın işğalçıya qarşı müharibədə qazandığı uğurlara dəstək verildiyi bir məqamda həmsədrlik fəaliyyətinə kölgə salan Fransada belə bir sənədin qəbuluna ehtiyac vardırmı?
Sualın cavabı birmənalıdır: Xeyr. Çünki Milli Ordumuzun rəşadətli döyüşləri nəticəsində 1988-1994-cü illərdə işğal edilmiş Azərbaycan torpaqlarında yaradılmış və heç bir dövlət tərəfindən tanınmayan «Dağlıq Qarabağ respublikası» adlı oyuncaq qurumun mövcudluğuna 2020-ci ilin noyabr ayında son qoyuldu. Prezident İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, heç bir statusdan, müstəqillikdən söhbət gedə bilməz. Senatın qərəzli qətnaməsi ilə əlaqədar Milli Məclisdə qəbul olunmuş bəyanatda qeyd edildiyi kimi, son günlərdə tutduğu mövqe və verdiyi bəyanatlarla bitərəfliyini şübhə altına alan Fransa Respublikasının ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrliyindən geri çağırılması ədalət naminə vacibdir. İnamı doğrultmayan, birtərəfli mövqe tutan dövlətin vasitəçi olması həmsədrlik institutunun prinsiplərinə ziddir.
Belə bir sual yaranır: Beynəlxalq terrora qarşı mübarizənin aparıldığı indiki zamanda Fransanın dövlət siyasətinin əsasını terror, faşizm, nasizm təşkil edən Ermənistana məhəbbəti nədən və haradan qaynaqlanır?
Tarixdən bəllidir ki, əsrlərlə Fransa hərbçiləri müstəmləkə altında saxladıqları Afrika ölkələrində –Əlcəzairdə, Tunisdə, Çadda, Ruandada, Qvineyada … soyqırımlar törətmiş, yerli əhalinin azadlıq uğrunda mübarizəsini qanla yatırmışlar. Azadlıq uğrunda mübarizə aparan afrikalıların kəsilmiş başlarının fransız hərbçilərinin əlində oynadılması erməni xislətinə çox yaxındır. Həmin ölkələrin sərvətlərini talan edən, qızılını, uranını daşıyan, mənəvi dəyərlərini yox edən, genosid siyasət yeridən Fransaya Ermənistanın faşizmə sadiqliyi, qəddarlığı, barbarlığı daha yaxındır. Əhalisinin əksəriyyətinin müsəlman olduğu bu coğrafiyada hərbi bazalarını yerləşdirən Fransanın iqtidarlığını itirmək qorxusu Makronda İslama qarşı nifrət yaradıb.
Amma erməni xislətini, hiyləgərliyini yaşadıqları dövrdə belə təhlil edib bu toplum haqqında ümumi fikir söyləyən tarixi şəxsiyyətlərin yekdil rəyi budur ki, anadangəlmə xəstə təfəkkürə malik daşnaklar fikirlərini, niyyət və duyğularını gizli saxlayan , yalançı, məkrli, nankor, milli xüsusiyyətlərində yaxşılıq adlı keyfiyyətin olmadığı yaramazlar, qeyri-insani yaratıqlardırlar. Ermənilərə milli keyfiyyətlərinə uyğun qiymət verənlər arasında fransızlar da az deyildir.
XIX əsrin fransız səyyahı qraf Arman Pyer de Şölyenin dediyi kimi, onlarla dil tapmaq mümkun deyil. Onların hiyləgərliyi olduqca iyrənc, alçaqlığı olduqca dözülməz, əclaflığı olduqca təəssüfləndiricidir. 1920-ci ildə Ermənistandan yenicə qayıdan Fransanın Qafqaz üzrə ali komissarı Daien De Martel yazırdı: «İyun ayının axırlarında erməni qoşunları 40 mindən artıq azərbaycanlının yaşadığı İrəvanın cənubundakı 25 kəndi mühasirəyə alıblar. Paytaxta yaxın ərazidə yaşayan və hansısa müstəqillik iddiasında olmayan bu sülhpərvər əhali həmişə sakit həyat tərzi sürüb. Onları top atəşi ilə yaşadıqları kəndlərdən qovaraq Araz çayına töküblər. Boşalan kəndləri isə qısa müddətdə gəlmə ermənilər işğal edib. Bu hadisə zamanı erməni əsgərləri tərəfindən qadın və uşaqlar da daxil olmaqla 4 min azərbaycanlı Araz çayına atılaraq öldürülüb.»
Ermənilər üçün müqəddəs heç nəyin olmadığını bildirən fransız alimi De Ban qeyd edirdi ki, erməni kilsəsi həmişə saxta pul düzəldənlərin yuvası olmuşdur: «Bu monastır məndə dini mərkəzdən çox siyasi mərkəz təəssüratı yaradır.» Bu həqiqəti bugünlərdə əli silahlı erməni keşişin yayımlanan şəkilləri də təsdiqləyir.
Xocalı soyqırımının şahidi olmuş fransız jurnalist Jan İv Yunet yazırdı ki, 5-6 yaşlı uşaqları vəhşicəsinə qətlə yetirən ermənilər qəddarlıqları, vəhşilikləri ilə faşistləri geridə qoymuşdular: « Növbəti kəndi zəbt edərkən bir erməninin sağ-salamat uşağı götürüb iki yerə böldüyünü gözlərimlə gördüm. Sonra həmin bədənin bir hissəsi ilə ananın sifətinə, başına o qədər döydü ki, övladının al-qanına bulaşmış qadın havalanıb gülməyə başladı.»
Fransanın «Liberation» qəzetinin əməkdaşı Jül Gen Vayner yazırdı: «Xocalıda baş verənlər qabaqcadan hazırlanmış ssenari üzrə həyata keçirildi. Hələ Xocalı işğal edilməmişdən bir gün əvvəl 49 azərbaycanlı əsir alınaraq kütləvi şəkildə güllələndi. Batalyon və hərbi hissələrin komandirləri dinc əhalinin məhvinə qərar vermişdilər. Hücumdan bir neçə saat əvvəl 366-cı alayın qərargahında 58 azərbaycanlı qətlə yetirildi. Onların çoxu qadın və uşaqlar idi. Meyitlərin gömüldüyü quyuların yanından keçmək mümkün deyildi. Oradan dözülməz meyit iyi gəlir, itlərin çaqqalların səsləri eşidilirdi… Ermənilər Xocalıda qətlə yetirdikləri 100 nəfəri yanaşı düzərək körpü düzəltdilər. Mən meyitlərin üzərindən keçdim. Ayağımı körpə bir uşağın sinəsinə qoyanda elə titrədim ki, fotoaparatım, qələmim yerə düşdü, qana boyandı. Özümü tamam itirdim. Bütün bədənim əsirdi.
Erməni əsilli Fransa jurnalisti Berain Siracyan «Hücumdan əvvəl» məqaləsində yazır: «Xocalıda baş verənləri öz gözlərimlə gördüm. Hər tərəfdən qan qoxusu gəlirdi. Qarın üzərində düşüb qalmış kimsəsiz, cansız meyitlərdən vahimələndim… Ona görə vahimələndim ki, bu qanı Azərbaycanın, onun gələcək nəsillərinin heç zaman unutmayacağını anladım. Bu gün ruslar bizimlədir. Bəs sabah? Biz tək qala bilərik.»
Bunlar bir neçə fransızın ermənilər haqqında yazdıqları qısa nümunədir. Başqa xalqların, rusların insana qarşı nifrətini genetik xüsusiyyət kimi yaşadan ermənilər haqqında belə «qiymətləndirmələr» çoxdur. Bu qaniçən milləti dəstəkləyənlər çox guman ki, eyni xislətə malik olanlardır. Öz millətini təmsil edən yazarların ermənilər haqqındakı qeydlərindən Fransanın prezidenti Emmanuel Makronun xəbərsiz olması da inandırıcı deyil. Parisin Orli aeroportunda insan ölümü ilə nəticələnən terrorçu Varujan Karapetyanı heç nə olmamış kimi Ermənistana təhvil verən Fransa rəsmiləri Xocalıda bir gündə 613 nəfəri qətlə yetirən, bir şəhəri yandıran, yox edən ermənilərə nə məqsədlə dəstək göstərir. Bəşəriyyətin ən qiymətli sərvəti olan insana qiymət vermək, hörmət göstərmək elə insanlığın birinci şərtidir. Senatda «Dağlıq Qarabağın müstəqilliyi»nin tanınması ilə bağlı qərəzli qətnaməni qəbul edənlərə sözümüz budur ki, Qərbi Azərbaycandan qovulan, deportasiyaya məruz qalan 200 mindən artıq azərbaycanlının da doğma yurduna qayıtmaq, müstəqil respublika yaratmaq haqqına da hörmətlə yanaşsınlar.
1992-ci ildəki Xocalı faciəsi faşistlərin törətdikləri Xatun soyqırımı ilə müqayisə olunur. 44 gün davam edən müharibədən sonra Azərbaycan Ordusunun azad etdiyi Ağdamdakı, Füzulidəki, Cəbrayıldakı… dağıntılar, ermənilərin ərazini tərk edərkən yox etdikləri şəhər və kəndlər İkinci Dünya müharibəsindən sonra baş verən Xirosima və Naqasakidə atom bombasının yaratdığı mənzərəni xatırladır. Kağız parçasından fərqi olmayan qətnaməyə səs verənlərin ermənilərin dağıtdıqları, tanınmaz hala saldıqları bu kəndlər, o şəhərlər haqqında məlumatları vardır. Ermənilərin Gəncəyə, Bərdəyə atdıqları raketlər nəticəsində qətlə yetirilən uşaqların qana boyanmış üzləri də Makrona, Fransa Senatında təmisl olunanlara təsir etmədi.
Amma yuxarıda qeyd olunduğu kimi, vaxt gələcək ermənilər kimi, onu dəstəkləyənlər də tarix və vicdanları qarşısında hesab verməli olacaqlar.
Xuraman İsmayılqızı,
«İki sahil»