Hamımız valideynlərimizdən bu sözü eşitmişik: "Kürəyini dik saxla"
Günümüzdə də məktəblilərdə çox tez-tez skolioz diaqnozu qoyulur.
Təhlükəli xəstəlik
Skolioz, belin əyriliyi olan əzələ-skelet sisteminin mütərəqqi bir xəstəliyidir. Çox vaxt 5-13 yaşa qədər diaqnoz qoyulur - bu dövrdə bir insan onurğa sütunu böyüdür.
Həmin sistemin inkişafı 23-25 yaşlarda başa çatır. Bu yaşdan əvvəl əzələlər böyüməyə və onurğa sütununu formalaşdırmağa davam edir.
Skoliozun görünüşünün və inkişafının səbəbləri müxtəlifdir. Bəzi hallarda, anadangəlmə ola bilər - bu, fetusun inkişafı zamanı onurğanın formalaşmasında anormallıqlarla bağlıdır. Bununla yanaşı, əksər hallarda skolioz bir anda bir neçə amilin təsiri nəticəsində əmələ gəlir:
Əzələ distrofiyası;
Doğuş zamanı alınan onurğa sütununun zədələri;
Metabolik pozğunluqlar - osteoporoz
Yanlış duruş - stolda oturarkən əyilmək;
Bir mövqedə uzun müddət qalma;
Aşağı fiziki fəaliyyət.
Uşaq əyilirsə və uzun müddət bir vəziyyətdə qalırsa, onda onurğa üzərindəki yük səhv paylanır. Uşaqların çox elastik dayaq-hərəkət sistemi olduğundan, bu, əyriliyə səbəb olur. Məktəblilər üçün masa arxasında oturduqları mövqeyə nəzarət etmək xüsusilə vacibdir.
Skolioz niyə təhlükəlidir?
Skolioz yalnız estetik qüsur deyil, şiddətli ağrıya səbəb ola bilər və həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə pisləşdirə bilər.
Vaxtında düzəliş edilmədikdə, skolioz irəliləməyə meyillidir. Onurğanın əyriliyi sinə və çanaq deformasiyasına, həmçinin daxili orqanların işinin pozulmasına təsir göstərir.
Xəstəliyin ağırlaşmaları arasında aşağıdakıları qeyd etmək olar:
Donqarın formalaşması – yəni patoloji kifoz;
Xroniki bel ağrıları;
Onurğa sütununun hərəkətliliyinin pozulması;
Psixoloji vəziyyətə çox təsir edən, tez-tez depressiyaya və özünə inamsızlığa səbəb olan estetik qüsur;
Proqressiv skolioz əlilliyə səbəb ola bilər, insan özünə qulluq etməkdə çətinlik çəkəcək.
Xəstəliyin qarşısının alınmasına ana bətnindən başlanılmalıdır
Hər hansı bir xəstəlik kimi, skoliozun qarşısını almaq müalicə etməkdən daha asandır. Bunu vaxtında etmək lazımdır. On səkkiz yaşına qədər problemi konservativ üsullarla - masaj, məşq terapiyası və korset taxmaqla düzəltmək mümkündür. Daha sonrakı həyatda və ağır hallarda, cərrahiyyə lazım ola bilər.
Gələcək ananın müxtəlif pəhriz yeməkləri, həmçinin vitamin qəbulunu artırması lazımdır. Bundan əlavə, pis vərdişlərdən imtina etmək, daha az əsəbi və narahat olmaq, daha tez-tez hərəkət etmək və təmiz havada gəzmək lazımdır. Orta səviyyəli gimnastika da hamilə qadının sağlamlığına əla təsir göstərəcəkdir.
Uşaqlar üçün qaydalar
Uşağınızın skolioz xəstəliyinə tutulma riskinin az olması üçün uşaqlıqdan sümük sağlamlığından məsul olan lazımi miqdarda D vitamini qəbul etməlidir.
Uşağın pəhrizinin tam və balanslı olması vacibdir. Ona daha çox tərəvəz, meyvə və balıq verməyə çalışın.
Uşağınıza masa arxasında düzgün oturmağı öyrətməlisiniz. Ayaqları yerə toxunmalı, qolları isə masanın səthində olmalıdır.
Masada hər 20 dəqiqədən bir uşaq isinmə hərəkətləri etmək üçün ayağa qalxmalıdır.
Aktiv həyat tərzi uşağınızın sağlamlığı üçün çox vacibdir. Sağlam bir bel üçün üzgüçülük və məşq terapiyası ən yaxşısıdır.
Yaxşı bir bel çantası seçmək çox vacibdir - sərt arxası, iki geniş və yumşaq çiyin qayışı və düzgün ölçüsü olmalıdır. 18 yaşından əvvəl tək çiyinli çantalar unudulmalıdır.
Möhkəm, ortopedik döşək və yastıqda yatmaq lazımdır və yuxunun özü tam olmalıdır.
Skoliozun qarşısını almağın çox təsirli üsullarından biri masajdır. Erkən körpəlikdən həyata keçirilməlidir. Ancaq unutmayın ki, bütün proseslər uşaqlarda ixtisaslaşmış bir həkim tərəfindən aparılmalıdır.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”