Ümumrusiya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, kolorektal xərçəng döş, prostat və ağciyər şişləri ilə yanaşı ən çox yayılmış xərçəng növlərindən biridir.

2020-ci ildə 1,93 milyon insana kolon və düz bağırsaq xərçəngi diaqnozu qoyulub və bu diaqnozla 916 min xəstə dünyasını dəyişib.

Problemi erkən mərhələdə müəyyən etmək mümkündürmü?

“İki sahil” “health.mail.ru”ya istinadla xəbər verir ki, 62 saylı Moskva Şəhər Onkoloji Xəstəxanasının onkoproktologiya şöbəsinin müdiri İlya Çernikovski  bildirib ki, kolorektal xərçəng kolon və düz bağırsağın epitelinin bədxassəli şişidir.

Onkoloq qeyd edir ki, erkən mərhələlərdə xərçəng asimptomatik olaraq özünü göstərir və buna görə də diaqnoz qoymaq çətindir. “Lakin kolorektal şişlər orta sürətlə böyüyür və onların xərçəngdən əvvəlki və ya erkən mərhələdə aşkarlanması üçün müəyyən bir zaman pəncərəsi var. 80 faiz hallarda kolorektal xərçəngdən əvvəl xoşxassəli adenomatoz poliplər əmələ gəlir ki, bu da o deməkdir ki, erkən aşkar edilərsə, xəstəliyin qarşısını almaq olar”.

Orta risk qrupuna 45 yaşdan 75 yaşa qədər bütün insanlar daxildir.

Kolbasa və siqaretə YOX!

Həkimlər kolon və rektum xərçənginin inkişafına kömək edə biləcək bir neçə risk faktorunu müəyyən ediblər. Siqaret bu şişlərin inkişaf etmə ehtimalını 2,5 dəfə artırır. Bir şəxs həddindən artıq spirtli içki qəbul edərsə və çoxlu qırmızı ət yeyərsə, risk artır. Daha tez-tez kolorektal xərçəng oturaq həyat tərzi keçirən və piylənmədən əziyyət çəkən insanlarda aşkar edilir.

Amma bu o demək deyil ki, qırmızı ətdən imtina etmək lazımdır. Hamı birdən ətdən imtina etsə, bəlkə də dünyada anemiya epidemiyası başlayardı. Kolorektal xərçəng təhlükəsi üçün 1-ci risk qrupuna emal edilmiş qırmızı ət daxildir. Yəni, əksəriyyətin sevdiyi kolbasa, sosis və s.

Onkoloq məsləhət görür ki, riski azaltmaq üçün  qırmızı əti tərəvəzlərlə yemək məsləhətdir.

Çıxış yolu nədir?

Xərçəng riskləri qarşısının alınması yolları var. Əvvəla heç bir formada tütündən istifadə etməyin. Bəli, elektron siqaretlər və qəlyanlar da bura daxildir. Normal çəkinizi qoruyun. Daimi olaraq bədən kütləsi indeksinizə nəzarət edin. Aktiv həyat tərzi sürmək şərtdir. Böyüklər həftədə ən azı 150-300 dəqiqə (2,5-dən 5 saata qədər) orta intensivlikdə fiziki fəaliyyətlə, məsələn, gəzinti və ya aerobika ilə məşğul olmalıdırlar. Və ya həftədə ən azı 75-150 dəqiqə güclü intensiv fiziki fəaliyyət olmalıdır. Seçim sizindir.

Oturmağa sərf olunan vaxtı məhdudlaşdırın.  Sağlam pəhrizə üstünlük verin. Kola, pizza və tortlardan imtina etmək məsləhətdir. Yeməklərdə duza da nəzarət edin.  

Nüsrət Məmmədov, "İki sahil"