İnsan həyatı boyunca qarşılaşdığı çətinliklər və streslərlə mübarizə aparmaq üçün bir çox üsul axtarır. Bəzən bu üsullar dərmanlar, fiziki fəaliyyətlər və ya meditasiya kimi kompleks yanaşmalar tələb etsə də çox zaman ən sadə və təsirli yol gözümüzün önündə olur: gülmək. Gülüş insan sağlamlığına faydalı olan ən təbii və asan yollardan biridir.

Budur, gülüşün bədən və ruh sağlamlığına olan müsbət təsirləri, onun stresi azaltmaqdan tutmuş immun sistemini gücləndirməyə qədər olan bir çox faydası:

Stresi azaldır. Gülüş bədənimizin stress hormonlarının səviyyəsini azalmasına kömək edir. Kortizol və adrenalin kimi stress hormonlarının miqdarı azaldıqca insanlar özlərini daha rahat və sakit hiss edirlər. Bundan əlavə gülüş zamanı endorfin adlı xoşbəxtlik hormonları ifraz olunur. Bu isə həm fiziki, həm də psixoloji rahatlama yaradır. Nəticədə gülmək həm qısamüddətli, həm də uzunmüddətli stress idarəetməsində vacib bir vasitə kimi çıxış edir.

İmmunitet sistemini gücləndirir. Gülmək yalnız ruh halını yaxşılaşdırmaqla kifayətlənmir, həmçinin bədənimizin qoruyucu mexanizmlərini də gücləndirir. Araşdırmalar göstərir ki, gülüş immun sisteminə müsbət təsir göstərir. Gülmək bədəndə antikorların səviyyəsini artırır və infeksiyalarla mübarizə aparan T hüceyrələrinin fəaliyyətini stimullaşdırır. Bu, immunitet sisteminin daha effektiv işləməsinə və müxtəlif xəstəliklərə qarşı daha güclü bir müdafiə təmin edir. Üstəlik gülüş zamanı ifraz olunan endorfinlər, həmçinin ağrını azaltma və ümumi bədən funksiyalarını yaxşılaşdırma kimi əlavə faydalar gətirir. Bu səbəbdən, gülmək xəstəliklərin qarşısını almaq və ümumi sağlamlığı qorumaq üçün təbii və təsirli bir yol kimi ön plana çıxır.

Ürək sağlamlığını dəstəkləyir. Gülməyin ürək sağlamlığı üzərindəki təsirləri elmi araşdırmalarla da sübuta yetirilmişdir. Gülmək qan damarlarının genişlənməsinə və qan axınının yaxşılaşmasına kömək edir. Bu, qan təzyiqini azaldır və ürək-damar sisteminin yükünü yüngülləşdirir. Gülüş ürəyin iş yükünü azaltmağa və damarlar üzərindəki təzyiqi azaltmağa kömək edən bir vasitədir. Bunun nəticəsində ürək xəstəliklərinin riskinin azaldığı görülür. Üstəlik gülmək qan dövranını yaxşılaşdıraraq ürək-damar xəstəliklərinə qarşı qoruyucu bir təsir yaradır. Həyatımıza daha çox gülüş qatmaq ürək sağlamlığımızı dəstəkləmək və ümumi sağlamlığımızı qorumaq üçün sadə, lakin təsirli bir üsuldur.

Ağrıların azalmasına kömək edir. Gülmək bədənin ağrı ilə mübarizə aparma qabiliyyətini də artırır. Gülüş zamanı bədəndə endorfinlər, yəni təbii ağrıkəsicilər ifraz olunur. Bu kimyəvi maddələr ağrı hissini yüngülləşdirir və rahatlama təmin edir. Endorfinlərin təsiri ağrı əlamətlərini azaltmağa kömək edir. Gülmək bu səbəbdən ağrının idarə olunmasında təsirli vasitə kimi çıxış edir. Həmçinin gülüş bədənin fiziki gərginliyini azaldır, əzələləri rahatladır və bunun nəticəsində ağrı hissini daha da azaltmış olur. Gülməyin bu ağrıkəsici xüsusiyyəti, xəstəlik və travmalardan sonra bərpa prosesində əlavə rahatlıq təmin edə bilər.

Sosial əlaqələri gücləndirir. Gülmək insanlar arasında əlaqələrin qurulmasına və möhkəmlənməsinə əhəmiyyətli dərəcədə kömək edir. Sosial münasibətlərdə gülüş, qarşılıqlı anlayış və yaxınlıq hissini artırır. İnsanlar bir-biriləri ilə gülərək ünsiyyət qurduqda daha açıq və dostyana bir mühit yaranır. Bu da sosial əlaqələrin daha güclü və möhkəm olmasına gətirib çıxarır. Gülüş, həmçinin birgə vaxt keçirməyi daha xoş və yaddaqalan edir. Eyni zamanda, sosial təcrid və narahatlığı azaldır. Sosial dəstək, ümumi psixoloji və fiziki sağlamlıq üçün kritikdir. Buna görə də gülüşün bu sahədəki müsbət təsirləri xüsusilə əhəmiyyətlidir. Gülüş vasitəsilə qurulan güclü sosial əlaqələr həyat keyfiyyətini artırır və sağlamlıq üçün əlavə faydalar təmin edir.

Ruh sağlamlığını yaxşılaşdırır. Gülmək ruh sağlamlığı üçün mühüm bir vasitədir. Gülüş depressiya və narahatlıq əlamətlərini azaltmaqda təsirli olur. Gülmək beynimizdə müsbət kimyəvi maddələrin, xüsusilə endorfinlərin ifrazını stimullaşdırır. Bu maddələr zehni rahatlatmaq və xoşbəxtlik hissini artırmaqla ruh halını yaxşılaşdırır. Eyni zamanda, gülmək stresi azaldır, mənfi düşüncələri uzaqlaşdırır və ümumi emosional vəziyyəti yaxşılaşdırır. Gülüş insanların daha optimist düşünməsinə və çətin vəziyyətlərlə daha yaxşı başa çıxmasına kömək edir. Ayrıca sosial mühitdə gülüşün paylaşılması əlaqələri gücləndirir və yalnızlıq hissini azaldır. Bu səbəbdən gülmək ruhsal sağlamlığımızı qorumaq və inkişaf etdirmək üçün sadə və təsirli bir üsuldur.

Əzələləri rahatladır. Gülmək yalnız ruh halını yaxşılaşdırmaqla kifayətlənmir. Eyni zamanda bədənimizin əzələlərini də rahatladır. Gülüş zamanı üz, qarın və bədənin digər əzələ qrupları işləyir. Gülmək prosesi ərzində bu əzələlər aktivləşir və sonra rahatlayır. Bu isə  bədənin ümumi gərginliyini azaldır. Gülüş əzələlərin təbii şəkildə boşalmasına kömək edir və fiziki rahatlama təmin edir. Ayrıca güldükdən sonra əzələlərdə yaranan rahatlıq bədənin gərginliyini yüngülləşdirir və fiziki rahatlama hissini artırır. Bu xüsusiyyət, gülməyin stresin və fiziki gərginliyin idarə olunmasında əlavə bir fayda təmin edir. Nəticədə gülmək həm zehni, həm də fiziki rahatlama üçün təsirli bir vasitədir.

Gündəlik həyatımızda daha çox gülmək üçün yumor anlayışımızı inkişaf etdirmək, komediya filmləri izləmək və ya sevdiklərimizlə xoş söhbətlər etmək kimi kiçik addımlar ata bilərik. Gülməyin həm bədən, həm də zehni sağlamlıq üzərində yaratdığı müsbət təsirlər onu sadə, lakin təsirli bir "dərman" halına gətirir.

Nigar Orucova, “İki sahil”