Azərbaycan Respublikası ilə Vyetnam Sosialist Respublikası arasında diplomatik münasibətlər 23 sentyabr 1992-ci ildə qurulmuşdur. Bu tarixdən etibarən iki ölkə arasında siyasi, iqtisadi, mədəni və humanitar sahələrdə əlaqələr davamlı olaraq inkişaf etmişdir. Münasibətlərin möhkəmlənməsində yüksək səviyyəli səfərlər, institusional mexanizmlər və qarşılıqlı faydalı sazişlər mühüm rol oynamışdır.

Diplomatik Əlaqələrin Qurulması və Səfirliklərin Fəaliyyəti

2013-cü il Azərbaycan-Vyetnam münasibətlərində dönüş nöqtəsi olmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 27 fevral 2013-cü il tarixli sərəncamı ilə Anar İmanov Vyetnamda Azərbaycanın fövqəladə və səlahiyyətli səfiri təyin edilmişdir. 16 may 2013-cü ildə səfir İmanov etimadnaməsini Vyetnam Prezidenti Truong Tan Sanga təqdim etmişdir. Eyni dövrdə Vyetnamın Azərbaycandakı səfiri Ngo Duc Manh (iqamətgahı Moskvada olmaqla) 23 avqust 2018-ci ildə etimadnaməsini Prezident İlham Əliyevə təqdim etmişdir. Azərbaycanın Vyetnamda səfirliyinin açılması və diplomatik nümayəndəliklərin fəaliyyətə başlaması əlaqələrin institusional əsasının qurulmasına zəmin yaratmışdır.

Yüksək Səviyyəli Səfərlər və Onların Təsiri

İki ölkə arasında münasibətlərin inkişafında dövlət başçılarının qarşılıqlı səfərləri xüsusi əhəmiyyət kəsb etmişdir. 18-19 may 2014-cü il tarixlərində Prezident İlham Əliyevin Vyetnama dövlət səfəri ikitərəfli əlaqələrdə yeni səhifə açmışdır. Bu səfər zamanı iqtisadi, ticarət və mədəni əməkdaşlığı gücləndirən bir sıra sazişlər imzalanmışdır. 13-15 may 2015-ci ildə Vyetnam Prezidenti Truong Tan Sangın Azərbaycana rəsmi səfəri isə əlaqələrin dərinləşməsinə və qarşılıqlı etimadın artmasına töhfə vermişdir. Bu səfərlər nəticəsində siyasi dialoq yüksək səviyyəyə qaldırılmış, iqtisadi və humanitar əməkdaşlıq üçün yeni imkanlar yaranmışdır.

Bundan əlavə, nazirlər, parlament nümayəndələri və digər yüksək səviyyəli rəsmilərin qarşılıqlı səfərləri mütəmadi olaraq həyata keçirilmişdir. Məsələn, 2007-ci ildə Azərbaycanın Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Naziri Əli Abbasovun Vyetnama səfəri, 2010-cu ildə Vyetnam Baş Nazirinin müavini Hoanq Çunq Hayın Azərbaycana səfəri və 2013-cü ildə Vyetnam X əlavə qeyri-rəsmi səfərlər əlaqələrin inkişafına təkan vermişdir.

İnstitusional Mexanizmlər və Parlamentlərarası Əlaqələr

2013-cü ildə Vyetnam Milli Assambleyasında Vyetnam-Azərbaycan Parlamentlərarası Dostluq Qrupu, Azərbaycan Milli Məclisində isə Azərbaycan-Vyetnam Parlamentlərarası Əlaqələr üzrə İşçi Qrupu yaradılmışdır. Bu qruplar qarşılıqlı səfərlər və birgə tədbirlər vasitəsilə əlaqələrin möhkəmlənməsinə töhfə vermişdir. Eyni zamanda, 2017-ci ildə İqtisadi, ticarət, elmi və texniki əməkdaşlıq üzrə Azərbaycan-Vyetnam Hökumətlərarası Komissiyası təsis edilmişdir. Komissiyanın 2017-ci ildə Hanoyda keçirilən ilk iclası və 2018-ci ildə Bakıda keçirilən ikinci iclası iqtisadi əməkdaşlığın inkişafına yeni imkanlar açmışdır.

Hanoyda fəaliyyət göstərən Vyetnam-Azərbaycan Dostluq Assosiasiyası və Azərbaycan Mədəniyyəti və Tarixi Araşdırmaları Mərkəzi də mədəni və humanitar əlaqələrin gücləndirilməsində mühüm rol oynayır. Bu qurumlar iki ölkə xalqları arasında qarşılıqlı anlaşmanı və dostluğu təşviq edir.

Azərbaycan və Vyetnam arasında qurulan diplomatik münasibətlər qısa müddətdə böyük irəliləyiş əldə etmişdir. Yüksək səviyyəli səfərlər, institusional mexanizmlər və mədəni təşəbbüslər bu əlaqələrin davamlı inkişafını təmin edir. Gələcəkdə bu münasibətlərin daha da dərinləşəcəyi və hər iki ölkə üçün qarşılıqlı fayda gətirəcəyi gözlənilir.

Azər Süleymanov,
YAP Nəsimi rayon təşkilatının sədri