Prediabet qanda şəkərin səviyyəsinin yüksəldiyi, lakin şəkərli diabetin diaqnozu üçün olan ərəfəyə hələ çatmadığı tip 2 diabetin xəbərçisi mərhələsidir. Prediabet və diabetin inkişafında nəyin - genetika yoxsa həyat tərzinin daha vacib olması sualı onun qarşısının alınması və vaxtında müdaxilə üçün aktualdır.
Genetikanın rolu
Əgər yaxın qohumlarda artıq 2-ci tip diabet varsa, bir insanın xəstəliyə tutulma ehtimalı artır. Ancaq diabetin özü irsi deyil, yalnız ona meyillidir. Genetik amillər karbohidrat mübadiləsinə və hüceyrənin insulinə həssaslığına təsir göstərir. Lakin xarici amillər olmadan xəstəlik adətən inkişaf etmir.
Həyat tərzinin təsiri
Həyat tərzi ya prediabetin inkişafına səbəb ola bilir və ya xəstəliyin qarşısını almağa kömək edən əsas amildir. Prediabet riskini artıran qeyri-sağlam həyat tərzinin əsas aspektləri aşağıdakılardır:
Oturaq həyat tərzi və fiziki fəaliyyətin olmaması.
Artıq şəkər və sürətli karbohidratlarla qeyri-sağlam pəhriz.
İnsulin müqavimətini artıran artıq çəki və xüsusilə abdominal piylənmə.
Siqaret çəkmək.
Xroniki stress və hormonal balanssızlıqlar.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”