03 dekabr 2024 01:26
67

Rəqəmsal məxfiliyi necə qorumaq olar?

Cihazlarınızı, onlayn şəxsiyyətinizi və fəaliyyətlərinizi daha təhlükəsiz etmək həqiqətən çox səy tələb etmir. Bir neçə sadə dəyişikliyi həyata keçirməklə siz hakerlərə və istənilən kənar tərəflərin məlumatlarınıza daxil olmaq üçün arzuolunmaz cəhdlərinə qarşı təhlükəsizliyi, həmçinin məlumatlarınızı paylaşmağa razı olmadığınız hər kəsdən məxfiliyinizi qoruya bilərsiniz.

Rəqəmsal məxfiliyi necə qorumaq üçün aşağıdakı sadə şərtlərə əməl etmək effektivdir:

Antivirus proqramından istifadə edin

Viruslar əvvəlki kimi qorxulu gəlməyə bilər, lakin onlar hələ də mövcuddur. Kompüterinizdəki zərərli proqram “baş ağrısı”na səbəb ola bilər, ona görə də antivirus proqramını qurmaq zəruridir.

Yüklədiyiniz proqramlara diqqət yetirin

Daim bazara daxil olan yeni proqramlar var, lakin təəssüf ki, bir çoxları sizin xəbəriniz olmadan şəxsi məlumatlarınızı və yerinizi paylaşa bilər. Etibarlı mənbələrdən olmayan proqramlar yükləməyin.

Fişinq fırıldaqlarına qarşı diqqətli olun

Təhlükəsizliyimizə edilən bütün hücumlar zərərli proqramlar və ya gözəgörünməz şəkildə hesabları sındıran hakerlər vasitəsilə baş vermir. Bəzən bu, parollarınızı və ya şəxsi məlumatlarınızı fırıldaqçı e-poçtlarda, mesajlarda və ya keçidlərdə təhvil vermək üçün aldandığınız zaman baş verir.

Olduğunuz yerin izlənməsi funksiyasını bağlı saxlayın

Telefonunuz avtomatik olaraq yerinizi izləyir. Bu, sadəcə telefon parametrlərindən dəyişdirilə bilər. Eyni şey yüklədiyiniz bəzi tətbiqlərə də aiddir, buna görə də çox ehtiyac olmadıqca onu söndürməyi unutmayın.

Keşinizi təmizləyin

Saxlanmış kukilər, axtarışlar və veb tarixçəsi ev ünvanınızı, ailə məlumatlarınızı və digər şəxsi məlumatlarınızı göstərə bilər. Keşinizi təmizlədiyinizə əmin olun.

Tətbiq məxfilik parametrlərini yoxlayın və konfiqurasiya edin

Əksər proqramlar istifadəçilər üçün məxfilik parametrləri təklif edir ki, bu da sizə nə qədər və hansı növ məlumatların paylaşıldığını müəyyən etməyə imkan verir. Həmişə ən az məlumat mübadiləsini seçin.

Telefonunuzdan bəzi proqramları silin və brauzerdən istifadə edin

Tətbiqlər telefonunuz vasitəsilə əldə edə bildikləri müxtəlif növ məlumatlara görə sizin haqqınızda çox şey öyrənə bilər, buna görə də bunun qarşısını almaq üçün brauzerdən istifadə edin.

Avtomatik yükləməni deaktiv edin

Siz cihazınızda və fərdi tətbiqlərdə avtomatik yedəkləmə parametrlərini söndürməklə cihazlarınızın şəxsi şəkil və digər məlumatlarınızı buludla paylaşmasının qarşısını ala bilərsiniz.

Simsiz şəbəkənizi qoruyun

Bu, digər insanların “wifi” kimi qurğularınızdan icazəsiz istifadəsinin qarşısını alır.Əks halda siz bilmədən şəxsi məlumatlarınızı şəbəkənizi icazəsiz istifadə edən digər insanlarla paylaşmış olarsınız.

Parolları computer və ya mobil cihazlarınızda saxlamayın

Parollarınızı noutbuk və ya mobil cihazınızda saxlamaq, açarları avtomobilin üstündə buraxmağa bənzəyir. Lazımsız risklərdən qaçın.

Reklam fərdiləşdirməsini söndürün

Mümkün olduqda, reklam fərdiləşdirməsini söndürün. Bunun səbəbi, bu xüsusiyyətin tez-tez şirkətlərə invaziv izləmə aparmaq icazəsi verməsidir.

“Touch ID”ni aktivləşdirin

“Apple” cihazınız varsa, texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş barmaq izi təhlükəsizliyi taktikası olan “Touch ID” kimi tanınan əlavə təhlükəsizlik tədbirindən yararlana bilərsiniz.

Məlumatlarınızı şifrələyin

Müasir alətlər hər kəsə e-poçtları və digər məlumatları şifrələməyə imkan verir. Şifrələmə kompüterdə və ya şəbəkə saxlama sistemində saxlanılan məlumatları qorumaq üçün vacibdir.

Smartfon və planşet cihazlarınızı kilidləyin

Cihazınız kilidləndikdə oğru proqramlarınıza və ya şəxsi məlumatlarınıza giriş əldə etməzdən əvvəl parolunuzu sındırmalıdır. Bu, sanki qoruyucu bir təbəqə əlavə edir.

Sosial media məxfiliyinizi qoruyun

Sosial media saytları fikirlərinizi və şəkillərinizi paylaşmağı asanlaşdırır, lakin çox paylaşmaq təhlükəli ola bilər. Səbəblərdən biri odur ki, bir çox hakerlər çox adi yollarla parolları təxmin etməyi bacarır.

Şifrələrdə daha çox hərflərdən istifadə edin

Şifrə sözlər bir sıra təsadüfi sözlər və ya cümlələrdir. Şifrənizdə nə qədər çox simvol varsa, o qədər güclüdür. Onları yadda saxlamaq asandır və kiberhücumçular üçün onları qırmaq daha çətindir.

Məlumatlarınızı yedəkləyin

Ən əsas məlumatların qorunması məsləhətlərindən biri məlumatlarınızın ehtiyat nüsxəsini çıxarmaqdır. Məlumatlarınızın dublikat nüsxəsini yaradır ki, cihaz itirildikdə, oğurlandıqda və ya təhlükə altına düşərsə, siz vacib məlumatlarınızı itirməyəsiniz.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”