28 fevral 2025 02:59
234

Demensiyanı azaltmaq üçün çarə var…

Təhlillər göstərib ki, B12 vitamini xüsusilə insanın beyninin sağlamlığı üçün vacibdir. Müəyyən edilib ki, vitamin səviyyəsi aşağı olanların ehtimal ki, dağıdıcı xəstəliyə tutulma riski daha çoxdur - bu, düşüncə, yaddaş və əqlin azalmasına səbəb olur.

Təcrübə üçün tədqiqatçılar heç bir demensiya və ya yüngül idrak pozğunluğu əlamətləri göstərməyən 231 sağlam yaşlı insana baxdılar. Qeydiyyatdan keçənlərin hamısının qanında B12 səviyyəsi müəyyən edilmiş minimumdan təxminən üç dəfə yüksək idi.

Tədqiqatçılar daha sonra iştirakçıların bədənlərindəki "aktiv" vitaminin miqdarına baxaraq B12 komponentlərinin əlavə təhlilini apardılar. Bundan sonra "aktiv B12" səviyyəsi aşağı olanların daha yavaş emal sürətinə sahib olduqlarını və onların digər qrupla müqayisədə vizual stimullara sürətli reaksiya vermədiyini aşkar etdilər.

Onlar, həmçinin iştirakçıların beyinlərini analiz etmək üçün MRT-dən istifadə ediblər. Qanlarında daha az miqdarda B12 olanların beyinlərinin ağ maddəsində daha çox pozuntu olduğunu aşkar etdilər. Bu da demensiya və ya idrak qabiliyyətinin azalması riskinin artması ilə əlaqələndirilə bilər.

Lakin insanların bu riski azaltmaq üçün ata biləcəyi addımlar var. Məsələn, yüksək qan təzyiqi və beyin üçün zərərli olan digər sağlamlıq problemlərinə nəzarət etmək. Hətta orta yaşda da cəhd etmək hələ də gec deyil.

Demensiya zamanı adı unutqanlıq və ya açarlarınızı hara qoyduğunuzu xatırlamaq üçün daha çox vaxt tələb olunur. Ancaq demensiya qocalmanın normal bir hissəsi deyil – bu, yaddaş, dil və digər idrak funksiyalarının mütərəqqi itkisidir.

Alzeymer ən çox yayılmış formadır və nəticədə ona səbəb olan səssiz beyin dəyişiklikləri simptomlar görünməzdən iki onillik əvvəl başlaya bilər. Digər növlərə ürək xəstəliyi və ya kiçik insultlar beyinə qan axınını pozduqda yaranan damar demensiyası daxildir. Bir çox insanların isə qarışıq səbəbləri var, yəni damar problemləri Alzeymer simptomlarını daha da gücləndirə bilər.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”