Yaddaş hadisələri və məlumatları xatırlamaq qabiliyyətidir. Hər kəs bir yaddaşla doğulur, ancaq zamanla həyat tərzinə, yaşa bağlı olaraq yaddaş güclənmək əvəzinə zəifləyə bilər. Etdiyiniz seçimlər təkcə fiziki görünüşünüzə deyil, həm də zehni olaraq təsir edir. Yaddaşı zəiflədə biləcək hallardan xəbərdar olmaq lazımdır.

Yaddaşınızı zəiflədə biləcək vərdişlər aşağıdakılardır:

Həddindən artıq spirtli içki istehlakı

Həddindən artıq spirtli içki istehlakı yaddaşınızı zəiflədə, qısa və uzunmüddətli yaddaşınızı zədələyə bilər. Bundan əlavə, içməyi dayandırmasanız demensiya yarana bilər. Hətta spirtli içkilərin normada qəbul edilməsi də yaddaşı zəiflədə bilər.

Kifayət qədər su içməmək

Kifayət qədər su içməmək yorğunluq, zəif konsentrasiya və baş ağrılarına səbəb ola bilər. Gündəlik kifayət qədər su içmək yaddaşı və ümumi performansınızı zehni olaraq artırır. Əgər unutqan və ya ləngsinizsə, su beyin fəaliyyətinizi dəstəkləyə bilər.

Sosiallaşmamaq

Sosiallaşmaq hər bir insanın zehni inkişafında mühüm rol oynayır. Başqaları ilə qarşılıqlı əlaqə beyinə məlumatı tez emal etməyə, ciddi müzakirələrə qoşulmağa və insanları yadda saxlamağa kömək edir. Sosiallaşmaq beynin zehni cəhətdən pozulma riskini azalda bilər. Yalnızlıq yaddaşla əlaqəli pozğunluqlar əldə etmək şansını artırır.

Daimi stress

Daim stresli olduğunuz zaman öyrənmə qabiliyyətiniz və həmçinin yaddaşınız da azalacaq. Daimi stress altında olan insanlar diqqətini cəmləmək və ya hər şeyi xatırlamaq üçün mübarizə aparırlar. Düşüncələrə qapılmaq psixi sağlamlığınıza da zərər verə bilər.

Normal yatmamaq

Özünüzü kifayət qədər yuxudan məhrum etmək məlumatı saxlamaq və hətta əşyaları yadda saxlamaq qabiliyyətinizə mane ola bilər. Yuxunun olmaması gün ərzində diqqəti cəmləməyə də mane olur və insan özünü məhsuldar hiss etmir.

Texnologiyaya həddən artıq güvənmək

Yaddaşınızı zəiflədə biləcək başqa bir vərdiş də texnologiyaya çox güvənməkdir. Ünvanlar, parollar və ya hər hansı digər detallar kimi məlumatları xatırlamaq üçün beyninizdən istifadə etməyi dayandırdığınız zaman yaddaşı güclü saxlayan zehni məşqləri itirməyə başlayırsınız. Başqa sözlə, rəqəmsal cihazlardan həddən artıq asılılıq beyni rahatlaşdırır, çünki o, artıq cihazın işi görəcəyini güman edir.

İdmanın olmaması

İdman təkcə fiziki görünüşünüz üçün deyil, həm də ruhi sağlamlığınız üçün faydalıdır. Məşq orqanizmə oksigen, qida maddələri verir və beyinə qan axınını artırır. O, həmçinin beyin üçün yeni hüceyrələrin böyüməsini təşviq edən kimyəvi maddələrin sərbəst buraxılmasına kömək edir.

Çox işlənmiş qida istehlak etmək

İşlənmiş qidalar beyində oksidləşdirici stress yarada bilər. Çünki onların tərkibində qeyri-sağlam yağlar, süni əlavələr və bol şəkər var. Hər zaman işlənmiş qidaları qəbul etməyə davam etsəniz, bu, idrak funksiyasının yavaşlaması ilə nəticələnə bilər. Sağlam yağlar, bütün qidalar və antioksidantlarla zəngin pəhriz yaddaşı yaxşılaşdırır və beyni qoruyur.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”