İnsanlar mikrodalğalı sobaların bazara ilk çıxmasından bu günə qədər həmişə ondan sanki bir qədər “qorxublar”. Bir çoxları hələ də radiasiya yaydıqlarına, bizi və yeməyimizi şüalandırdıqlarına inanaraq onlardan tamam qaçırlar. Əslində isə qidanın radiasiyaya məruz qalması, mikrodalğalı şüalar sahəsinin səhv başa düşülməsi nəticəsində yaranan bir mifdir. Ancaq buna baxmayaraq, bu qorxular azalmır.
Avadanlıqların sınaqdan keçirilməsi və sertifikatlaşdırılması ilə məşğul olan “LMP” agentliyinin mətbəx texnikası üzrə mütəxəssisi, rusiyalı mühəndis Sergey Volkov 30 ildən çoxdur ki, məişət elektronikasını sınaqdan keçirdiyini, mikrodalğalı soba ciddi qüsurlu olsa belə, insanlara zərər vurma riskinin minimal olduğunu söyləyib.
"Mikrodalğalı sobanız hansısa şəkildə qapısı açıq vəziyyətdə işləyirsə, bu, əlbəttə ki, anormal və təhlükəlidir", -deyə Sergey Volkov bildirib. "Lakin siz ondan uzaqlaşdığınız zaman radiasiyaya məruz qalma səviyyəsi tamamilə azalır", -mütəxəssis açıqlayıb.
Alimlər və mühəndislər bu illər ərzində müasir mikrodalğalı sobaları istehlakçılar üçün mümkün qədər təhlükəsiz etmək üçün əhəmiyyətli işlər görüblər. Onların əldə edə bildikləri əsas şey mikrodalğalı şüaların nahar boşqabından daha uzağa getməməsini təmin etmək idi. Lakin ekspertlərin fikrincə, qapısının açıq və ya bağlı olmasından asılı olmayaraq, təhlükəsizlik baxımından həmişə ondan 0,5-1 metr aralıda dayanmaq lazımdır.
Həddindən artıq nadir, lakin cüzi ehtimal olunan bir ssenaridə mikrodalğalı radiasiyanın insanın gözlərinə təsir edə bilməsidir. Bu, günəşin ultrabənövşəyi şüalarının görmə qabiliyyətini necə pozduğuna bənzəyir. Mikrodalğalar elektromaqnit spektrində ultrabənövşəyi şüalardan bir qədər aşağıdır. Buna görə də minimum təsir mümkündür.
Sergey onu da qeyd edib ki, insanlarda mikrodalğa radiasiyası haqqında yanlış təsəvvürlər var. Bir çox insan mikrodalğalı sobalardan gələn radiasiyanın reaktordan gələn radiasiya ilə eyni olduğunu düşünür. Əslində bu doğru deyil. Hər şey enerjinin miqdarı ilə bağlıdır. Mikrodalğalı sobalar qamma şüaları və ya rentgen şüaları kimi daha çox zərərli ionlaşmış radiasiyadan daha az enerjiyə malikdir.
Bir sıra elektromaqnit şüalanma diapazonları, artan dalğa uzunluqlarına görə düzülmüşdür.
Sergeyin sözlərinə görə, işləyən mikrodalğalı sobalarda mikrodalğalı sobaların mətbəxə girməməsini təmin edən bir neçə qoruyucu qurğu var. Birincisi, onlar metal kənarları olan təchiz edilmiş bir şüşə qapıya sahibdirlər. O, Faradey qəfəsi kimi tanınır. Fizik Maykl Faradeyin avadanlıqları xarici elektromaqnit sahələrindən qorumaq üçün icad etdiyi cihazdır. İkincisi, sobada maşının maqnetronunu söndürən bir neçə kilid var. Onlardan biri qapı açıldığında işə salınır. Bununla belə, sobalar ciddi sınaqdan keçirilsə də, istifadə zamanı köhnəldikcə radiasiya sızdıra bilər. Ancaq Sergeyin sözlərinə görə, hətta bu halda mətbəxə daxil olan radiasiyanın miqdarı, bir qayda olaraq, insanlar üçün təhlükəli hesab edilən səviyyədən xeyli aşağı olur.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”