Ulduzlar əsasən hidrogen və heliumdan ibarət nəhəng göy cisimləridir ki, onlar öz nüvələrində çalxalanan nüvə çubuqlarından işıq və istilik əmələ gətirirlər. Günəşdən başqa, səmada gördüyümüz işıq nöqtələrinin hamısı Yerdən işıq ili uzaqlığındadır. Onlar kainatda milyardlarla qalaktikaların quruluş bloklarıdır. Ulduzların sayını bilmək mümkün olmasa da, astronomlar təkcə bizim  qalaktikamızda təxminən 300 milyard ulduz olduğunu təxmin edirlər.  Bir ulduzun həyat dövrü milyardlarla ili əhatə edir. Bir qayda olaraq, ulduz nə qədər böyükdürsə, ömrü də bir o qədər qısa olur. Ulduzun yaranması dumanlıq adlanan hidrogen əsaslı toz buludlarının içərisində baş verir. Minlərlə il ərzində cazibə qüvvəsi dumanlığın içərisindəki sıx maddə ciblərinin öz çəkiləri altında çökməsinə səbəb olur. Protostar kimi tanınan bu büzülən qaz kütlələrindən biri ulduzun yaranma mərhələsini təmsil edir.Dumanlıqlardakı toz onları gizlətdiyi üçün proto-ulduzları aşkar etmək astronomlar üçün çətin olur.

Bu gün astronomlar yeni kəşf edilmiş ulduzları adlandırmaq üçün bürclərdən bələdçi dirəkləri kimi istifadə edirlər. Bürclər də naviqasiya vasitəsi kimi xidmət etməyə davam edir. Məsələn, Cənub yarımkürəsində oriyentasiya nöqtəsi kimi məşhur Cənub Xaç bürcü istifadə olunur. Maraqlıdır ki, şimaldakı insanlar istiqamət üçün Polaris və ya Şimal Ulduzuna etibar edə bilirlər. Polaris, Kiçik Ayı kimi tanınan  ulduz naxışını ehtiva edən məşhur Ursa Kiçik Ulduz bürcünün bir hissəsidir.

Nərgiz Burcumova,
Azərbaycan Universitetinin tələbəsi