28 sentyabr 2024 22:14
99

Türkiyənin 2100-cü ilə qədər iqlim modeli hazırlanır

Türkiyə hökuməti 2100-cü ilə qədər ölkənin iqlim modelini hazırlayır.

“İki sahil” xəbər verir ki, bu barədə Türkiyənin İqlim Dəyişmələri İdarəsinin rəhbəri, professor Xəlil Hasar Ankarada jurnalistlərə bildirib.

Onun sözlərinə görə, yeni ekoloji model 40 müxtəlif ekoloji amili nəzərə alacaq. Qeyd olunub ki, bu 3 kvadratkilometr ərazidə ekoloji proseslərin təsirini proqnozlaşdırmağa imkan verəcək.

“Türkiyənin iqlim modelinin dünyada analoqu yoxdur”, - deyə Hasar bildirib. O qeyd edib ki, hazırda dünyada böyük ərazi sahələrinin ekoloji parametrlərinin modelləşdirilməsi aparılır ki, bu da təbii fəlakətlərin nəticələrinin proqnozlaşdırılmasına kömək edir. “Məsələn, 10 kvadratkilometrə qədər ölçüdə ərazilərin ekoloji modelləri tərtib edilir. Bu, xüsusilə şəhərsalmada kömək edir. Səlahiyyətlilərdə sel, daşqın, sürüşmə, zəlzələ və s. nəticəsində dəyən ziyanı minimuma endirmək üçün ayrı-ayrı yaşayış məntəqələrinin infrastrukturunun tam olaraq necə formalaşmasının lazım olduğuna dair aydın təsəvvür formalaşdırılır”, - deyə Hasar izah edib.

İdarə rəhbəri vurğulayıb ki, planetin dəyişən ekologiyasına maksimum hazır olmaq vacibdir.

O, daha sonra Türkiyə Hökumətinin İqlim Dəyişmələrinə Uyğunlaşma üzrə Strategiya və Fəaliyyət Planı hazırlamasına diqqət çəkib. “Bu Strategiya müxtəlif dövlət qurumlarına konkret vəzifələr tapşırır. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində 40 istiqamət üzrə tədbirlər və 129 konkret tədbir nəzərdə tutulub”, - deyə professor məlumat verib.

Aralıq dənizi regionunda yerləşən dövlətlərin iqlim dəyişmələrinin təsirini xüsusilə güclü hiss etdiyini qeyd edən Hasar əlavə edib ki, alimlərin hesablamalarına görə, 2023-cü ildə planetdə havanın orta temperaturu 1,45 dərəcə yüksək olub ki, bu da birbaşa istixana qazı emissiyalarının buraxılması ilə əlaqəlidir.

“Ekoloji problemlərin həllində xüsusi məsuliyyət atmosferə mənfi təsir göstərən inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələrin üzərinə düşür", - deyə idarə rəhbəri bildirib.

Onun sözlərinə görə, iqtisadiyyatın enerji tutumlu sahələri bu gün dövlətlərin texnoloji inkişafının lokomotivi hesab olunur ki, bu da zərərli maddələrin emissiyalarının həcminin artması deməkdir. “Atmosferə atılan istixana qazlarının üçdəbiri tək Çinin payına düşür. Hindistanın da payı yüksəkdir. Eyni zamanda, inkişaf etmiş ölkələr ətraf mühitə mənfi təsirləri tədricən azaldır, inkişaf etməkdə olan ölkələrin isə buna gücü çatmır. Məsələn, ABŞ artıq bütün zərərli emissiyaların 25 faizini deyil, 12-13 faizini təşkil edir”, - deyə professor qeyd edib.

Hasar hesab edir ki, bərpa olunan enerji mənbələri ənənəvi enerji resurslarını tam əvəz edə bilmir. Onun sözlərinə görə, iki il əvvəl Türkiyədə Günəş elektrik stansiyaları 6 QVt enerji istehsal edirdisə, bu gün bu rəqəm 15 QVt-a çatıb. Eyni zamanda, Türkiyədə elektrik enerjisinin 28 faizi su elektrik stansiyalarının payına düşür. (AZƏRTAC)