2024-cü il fevralın 12-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev Somali Federativ Respublikasının Prezidenti Hasan Şeyx Mahmudla rəsmi görüş keçirib. Bu görüş hər iki ölkə arasında mövcud əlaqələrin daha da genişləndirilməsi istiqamətində mühüm bir addım kimi qiymətləndirilir. Somali Prezidentinin Azərbaycana ilk rəsmi səfəri iki ölkə arasında qarşılıqlı maraqların artdığını və yeni əməkdaşlıq imkanlarının araşdırıldığını nümayiş etdirir.
Somali Federativ Respublikasının Prezidenti Hasan Şeyx Mahmudun Azərbaycana rəsmi səfəri, hər iki ölkə arasında siyasi, iqtisadi və mədəni əlaqələrin daha da möhkəmləndirilməsi üçün əvəzolunmaz bir fürsət olub. Bu səfər, Afrika ölkələri ilə Azərbaycan arasında əməkdaşlığın genişləndirilməsi istiqamətində atılmış mühüm bir addım kimi qiymətləndirilir. Somali, Afrika qitəsində strateji mövqeyi və təbii ehtiyatları ilə tanınır, Azərbaycan isə enerji sahəsindəki təcrübəsi, infrastruktur layihələri və beynəlxalq platformalarda fəal iştirakı ilə diqqət çəkir. Bu səfər, hər iki ölkənin potensialını birləşdirərək yeni əməkdaşlıq sahələri yaratmaq üçün əlverişli bir mühit yaradıb.
Görüş zamanı hər iki ölkə arasında bir sıra müqavilə və anlaşmalar imzalanıb. Bu sənədlər, əsasən aşağıdakı sahələrdə əməkdaşlığı nəzərdə tutur: Hər iki ölkə arasında ticarət və investisiya sahələrində əməkdaşlığın genişləndirilməsi məqsədilə birgə iş qruplarının yaradılması və ticarət mübadiləsinin artırılması üçün təşəbbüslər nəzərdən keçirilib. Azərbaycanın enerji və infrastruktur sahəsindəki təcrübəsi ilə Somalinin təbii ehtiyatlarının birləşdirilməsi planlaşdırılır. Təhsil və mədəniyyət sahələrində mübadilə proqramlarının həyata keçirilməsi, tələbə və müəllimlərin qarşılıqlı səfərləri, həmçinin mədəni tədbirlərin təşkili üzrə anlaşmalar imzalanıb. Bu, hər iki ölkənin gəncləri arasında qarşılıqlı anlaşmanın artırılmasına xidmət edəcək. Somaliyə tibbi yardım göstərilməsi və hər iki ölkə arasında tibbi təcrübə mübadiləsi üzrə əməkdaşlıq razılaşmaları imzalanıb. Azərbaycanın tibb sahəsindəki təcrübəsi, Somalinin səhiyyə sisteminin inkişafına kömək edə bilər. Regional təhlükəsizlik və terrorizmə qarşı mübarizə sahələrində əməkdaşlıq genişləndiriləcək. Hər iki ölkə, beynəlxalq təhlükəsizlik məsələlərində birgə fəaliyyət göstərmək üçün razılığa gəlib.
İki ölkə arasında imzalanan sənədlərdən biri də “Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi ilə Somali Federativ Respublikasının Prezidentinin Ofisi arasında dövlət xidmətlərinin göstərilməsi sahəsində əməkdaşlığa dair Anlaşma Memorandumu”dur. Bu Memorandum, hər iki ölkənin dövlət qurumları arasında təcrübə mübadiləsi və innovativ yanaşmaların tətbiqi istiqamətində əməkdaşlığın genişləndirilməsini nəzərdə tutur.
Memorandumun əsas məqsədi, Azərbaycan və Somali arasında dövlət xidmətlərinin təkmilləşdirilməsi, elektron xidmətlərin tətbiqi, vətəndaşlara daha yaxşı və effektiv xidmətlərin göstərilməsi sahələrində əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsidir. Azərbaycan, son illərdə dövlət qurumlarının modernləşdirilməsi, elektron hökumət sistemlərinin tətbiqi və vətəndaşlara xidmətlərin operativ və şəffaf şəkildə göstərilməsi sahəsində əhəmiyyətli uğurlar qazanıb. Bu təcrübənin Somali ilə bölüşülməsi, hər iki ölkənin inzibati islahatlarının daha da dərinləşdirilməsinə xidmət edəcək.
Bu Memorandum, hər iki ölkə üçün strateji əhəmiyyət daşıyır. Azərbaycan üçün bu, Afrika ölkələri ilə əməkdaşlığın genişləndirilməsi və beynəlxalq arenada innovativ dövlət idarəçiliyi modellərinin təqdim edilməsi üçün əvəzolunmaz bir fürsətdir. Somali üçün isə Azərbaycanın uğurlu təcrübələrindən yararlanaraq dövlət qurumlarının modernləşdirilməsi və vətəndaşlara xidmətlərin keyfiyyətinin artırılması böyük əhəmiyyət daşıyır.
Memorandumun imzalanması, hər iki ölkənin dövlət qurumları arasında qarşılıqlı əməkdaşlığın yeni bir mərhələsinin başlanğıcıdır. Bu sənəd, Azərbaycan və Somali arasında yalnız iqtisadi və siyasi deyil, həm də inzibati və texnoloji əməkdaşlığın genişləndirilməsi üçün əsas rol oynayacaq. Hər iki ölkənin liderləri, bu əməkdaşlığın gələcəkdə daha da dərinləşəcəyini və hər iki xalqın rifahına xidmət edəcəyini vurğulayıblar.
Bütövlükdə, dövlət başçımız cənab İlham Əliyev və Somali Federativ Respublikasının Prezidenti Hasan Şeyx Mahmud arasında keçirilən görüş, hər iki ölkə arasında strateji əməkdaşlığın yeni bir mərhələsinin başlanğıcı kimi qiymətləndirilir. Bu səfər və imzalanan müqavilələr, Azərbaycan və Somali arasında qarşılıqlı faydalı əlaqələrin daha da möhkəmləndirilməsi üçün əsas rol oynayır. Hər iki ölkənin liderləri, gələcəkdə daha geniş əməkdaşlıq imkanlarının araşdırılacağını və bu əlaqələrin hər iki xalqın rifahına xidmət edəcəyini vurğulayıblar. Bu görüş, Azərbaycanın Afrika ölkələri ilə əlaqələrini genişləndirmək strategiyasının bir hissəsi kimi də qiymətləndirilir. Somali ilə əməkdaşlıq, Azərbaycanın beynəlxalq arenada mövqeyini daha da gücləndirəcək və yeni iqtisadi, siyasi və mədəni imkanlar yaradacaq.
Namiq Əhmədov,
YAP Xəzər rayon təşkilatının sədri
