Ölkəmizə səfəri çərçivəsində Prezident İlham Əliyevlə mətbuata birgə bəyanatında «Dediyim kimi, biz sülh müqaviləsinin hazırlanmasını çox alqışlayırıq və Qarabağ regionunun Azərbaycan ərazisi olduğunu bilirik, tanıyırıq. Bu, bizim mövqeyimizdir və bu mövqe Azərbaycan tərəfindən də konkretləşdirilə bilər» söyləyən Almaniya Federativ Respublikasının Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayerin sözləri manipulyasiya cəhdlərinə tutarlı cavabdır
Son günlərdə Ermənistanın Azərbaycana qarşı təxribatlarının intensivləşməsi, şərti sərhəddə mövqelərimizin müntəzəm olaraq atəşə tutlması sülh sazişinə ciddi maneələr yaradır. Sözdə sülh müqaviləsinin imzalanmasına tərəfdar olduğunu bildirən Ermənistanın həmişə olduğu kimi, sözünə əməl etməməsi bu ölkənin hələ də müstəqil qərar vermək imkanına malik olmadığını göstərir. «Ermənistanın Azərbaycanın mövqelərinə atəş açmaqda məqsədi məramı nədir» sualının açıqlaması bəllidir. Hələ də havadarlarının Cənubi Qafqaz regionundakı maraqlarının əsirinə çevrilən Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Azərbaycanın sülhlə bağlı təqdim etdiyi təkliflərin mahiyyətini ya anlamır, yaxud ətrafındakılar onun əvəzinə seçim edirlər. Hələ də havada qalan iki təklifin- Ermənistanın öz konstitusiyasına dəyişiklik etməsi və Qarabağ münaqişəsinin həllini bilərəkdən 30 il yubadılmasına səbəb olan ATƏT-in Minsk qrupunun ləğvi ilə bağlı bəndə münasibətini bildirməməsi ən ciddi əngəl olmaqla sülh müqaviləsinin imzalanmasını yubadır.
Son günlərdə guya Qazaxın daha 4 kəndinin azad edilməsi ilə bağlı səsləndirilən informasiyalar da Ermənistanın növbəti manipulyasiyalarındandır. Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşdırılmasına mane olan qüvvələr də bəllidir. Fransanın Ermənistanı silahlandırmaqda davam etməsi, Avropa İttifaqının (Aİ) «binokl diplomatiyası»na son qoymaması sülh müqaviləsinin imzalanmasını şübhə altına alan başlıca səbəblərdəndir.
Aprelin 2-də Prezident İlham Əliyevin və Almaniya Federativ Respublikasının Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayerin mətbuata birgə bəyanatlarında Azərbaycanla Ermənistan arasındakı sülh sazişinin imzalanması ilə bağlı açıqlamalar maraqla dinlənilmiş məsələ ilə bağlı suallara ətraflı cavablar verilmişdir. Vurğulanmışdır ki, Azərbaycan 30 il ərzində erməni işğalından əziyyət çəkmiş, etnik təmizləməyə məruz qalmışdır. Bir milyon azərbaycanlı erməni aqressiyasına görə evsiz-eşiksiz qalmışdır və torpaqlarımızın təxminən 20 faizi işğal altına düşmüşdür. Çox təəssüf ki, illərdən bəri ikili standartlar siyasəti yeridən beynəlxalq təşkilatlar bu gün də işğalçı Ermənistanı dəstəkləməklə tərəflər arasında imzalanacaq sülh müqaviləsinə əngəl törədirlər. İkinci Qarabağ müharibəsində qazandığı Qələbədən sonra regionda yeni reallıqlar yaradan Azərbaycanın sülh təşəbbüslərini qəbul etmək istəməyən qüvvələrin Ermənistana hərbi, siyasi dəstəkləri Cənubi Qafqazda sabitlik üçün təhdid, ciddi riskdir.
Azərbaycanın sülh danışıqlarının başlanmasının təşəbbüskarı olduğunu diqqətə çatdıran Prezident İlham Əliyev Ermənistanın sülh müqaviləsinə dırnaqarası «Dağlıq Qarabağ respublikası» ilə bağlı bəndin salınmasını xəyal olduğu bildirərək vurğulamışdır ki, belə adda respublika yoxdur və ola da bilməz. Sadəcə Azərbaycanın ərazisi olan Qarabağ bölgəsi mövcuddur. Azərbaycan münaqişəni öz gücünə, ədalətli həll etdiyi üçün ATƏT-in Minsk qrupuna ehtiyac yoxdur və bu qurum ləğv edilməlidir. «Ermənistanın buna razı olmaması bizdə haqlı olaraq şübhələr doğurur. Görəsən, nə üçün? Bəlkə Ermənistan bizə qarşı yenə də ərazi iddiası ilə çıxış etmək istəyir? Onların sürətli silahlanması, öldürücü silahlar əldə etməsi, bu sahədə onlara əsas yardımçı olan Fransanın onları yeni təxribatlara təhrik etməsi bu şübhələri təbii olaraq artırır. Yəni, bu, birinci məsələdir» sözləri ilə rəsmi İrəvanın sülh müqaviləsinin imzalanmasına göstərdiyi tərəddüdlərin heç bir əsasının olmadığını diqqətə çatdıran Prezident İlham Əliyev bildirib ki, Ermənistan konstitusiyasında Azərbaycanın hüquqi, tarixi ərazisinin Ermənistana birləşdirilməsi haqqında maddə əsassızıdr və ölkəmizə qarşı açıq ərazi iddiası sayılır. Halbuki Ermənistanın konstitusiyasından bu bəndin çıxarılması Azərbaycanın legitim tələbidir. Bu iki şərt təmin ediləndən sonra sülh müqaviləsini imzalamaq üçün heç bir maneə olmayacaq. Necə deyərlər, top Ermənistanın tərəfindədir.
Məsələyə münasibətini bildirən Almaniyanın Prezident isə vurğulamışdır ki, sülh müqaviləsi Prezident Əliyevin qeyd etdiyi şərtlər əsasında imzalanmalıdır: «Təkrar edirəm, çox önəmli qətiyyət var, vacib an yetişib, onun ritmini itirmək məsuliyyətsizlik olardı.» Məsələ ilə bağlı sualı «Dediyim kimi, biz sülh müqaviləsinin hazırlanmasını çox alqışlayırıq və Qarabağ regionunun Azərbaycan ərazisi olduğunu bilirik, tanıyırıq. Bu, bizim mövqeyimizdir və bu mövqe Azərbaycan tərəfindən də konkretləşdirilə bilər» sözləri ilə cavablandıran Almaniya Prezidenti hər bir regionda, dünyada, o cümlədən Cənubi Qafqazda hər kəsə azad və sülh şəraitində sakit həyat arzulayıb. Dinc şəraitdə yaşamaq üçün isə müəyyən siyasi işlər görülməlidir. Almaniya Prezidenti onu da vurğulayıb ki, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlər qüvvədə olmalıdır. Qonağın bəyanatında səsləndirdiyi «Dediyim kimi, biz sülh müqaviləsinin hazırlanmasını çox alqışlayırıq və Qarabağ regionunun Azərbaycan ərazisi olduğunu bilirik, tanıyırıq. Bu, bizim mövqeyimizdir və bu mövqe Azərbaycan tərəfindən də konkretləşdirilə bilər”. Əlbəttə ki, bu cür etiraflar, eyni zamanda, Azərbaycan diplomatiyasının uğuru deməkdir» sözləri rəsmi İrəvanın sülh müqaviləsi ilə bağlı manipulyasına və Fransa Prezidenti Emmanuel Makron da daxil olmaqla digər ermənipərəst dairələrə cavabdır.
Prezident İlham Əliyev dəfələrlə və qətiyyətlə bildirib ki, bizi qane etməyən razılaşma ilə barışmayacaq və Azərbaycana yarımçıq sülh müqaviləsi lazım deyil. Çünki yarımçıq razılaşma gələcəkdə Qarabağ münaqişəsinə bənzəyən ərazi iddiaları ilə bağlı risklərin yaranmasına səbəb ola bilər. Bu baxımdan hüquqi prosedur olan sülh razılışması ilə bağlı ucuz demaqogiya yolverilməzdir. İllərdən bəri bölgədə sabitliyin yaranmasına, Qarabağ münaqişəsinin həllinə hər cür maneə törədən Fransanın hələ də Ermənistanı sürətlə silahlandırması regionda yeni münaqişəyə təhrikdir.
Reallıq budur ki, İkinci Qarabağ müharibəsini Qələbə ilə başa çatdıran Azərbaycan tarixi ədalət baxımından artıq Ermənistana heç bir güzəştə gedə və sülh müqaviləsinin mətninin siyasi oyuncağa çevrilməsinə yol verə bilməz. Çünki imzalanacaq sülh müqaviləsi Cənubi Qafqazda dayanıqlı inkişafı şərtləndirəcək başlıca amildir.
Xuraman İsmayılqızı, «İki sahil»
