Cənubi Qafqaz tarixi boyu müxtəlif xalqların, mədəniyyətlərin və dövlətlərin kəsişmə nöqtəsi olmuşdur. Bu bölgə həm strateji, həm də geosiyasi baxımdan daim böyük dövlətlərin diqqət mərkəzində olub. Belə bir mürəkkəb məkanda Azərbaycan və Gürcüstan müstəqilliklərini bərpa etdikdən sonra bölgədə sabitlik, sülh və təhlükəsizliyin qorunması üçün birgə səylər göstərərək nümunəvi əməkdaşlıq modeli ortaya qoyublar. İki ölkənin dostluq və strateji tərəfdaşlıq münasibətləri yalnız öz dövlət maraqlarına xidmət etməklə qalmayıb, bütövlükdə Cənubi Qafqazda sabitlik, rifah və qarşılıqlı etimad mühitinin formalaşmasına ciddi təsir göstərib.
Azərbaycan və Gürcüstanın əməkdaşlığı, xüsusən də enerji və nəqliyyat layihələri sahəsində böyük nailiyyətlər əldə edib. Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu layihələri təkcə iqtisadi inteqrasiyanı dərinləşdirməyib, həm də Avropa ilə Asiya arasında körpü rolunu oynayaraq bölgənin geoiqtisadi çəkisini artırıb. Bu layihələr enerji təhlükəsizliyi sahəsində mühüm rol oynamış, Avropanın enerji asılılığını diversifikasiya etmək istiqamətində vacib addımlar atmışdır. Azərbaycan və Gürcüstanın bu sahədəki uğurlu əməkdaşlığı bölgənin sabit gələcəyinin təmin olunmasına xidmət edir.
Regional sülhün qorunmasında hər iki ölkənin apardığı siyasət xüsusilə diqqətəlayiqdir. Azərbaycan bölgədə sabitlik və əməkdaşlığın təşviqi üçün konstruktiv təşəbbüslər irəli sürür. Gürcüstan isə həm tarixi, həm də siyasi mövqeyinə uyğun olaraq, daim regionda barış və dialoqun təşviqinə çalışır. Bu yanaşmalar bölgədə münaqişələrin aradan qaldırılması və dayanıqlı sülhün təmin olunması baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır.
Bundan əlavə, Azərbaycan və Gürcüstan Avropa İttifaqı ilə fəal əməkdaşlıq edərək regionun Avropa ailəsinə inteqrasiyasını sürətləndirirlər. “Şərq Tərəfdaşlığı” proqramı çərçivəsində hər iki dövlət Avropa dəyərlərinə sadiqliyini nümayiş etdirir, siyasi və iqtisadi islahatlar həyata keçirir. Bu isə Cənubi Qafqazın demokratikləşməsinə, insan hüquqlarının və hüquqi dövlət prinsipinin möhkəmlənməsinə töhfə verir. Mədəniyyət və multikulturalizm sahəsində də Azərbaycan və Gürcüstan bölgəyə müsbət örnək təqdim edir. Azərbaycanda müxtəlif xalqların və dinlərin nümayəndələri əsrlərdir dinc yanaşı yaşayır, mədəniyyətlərarası dialoq təşviq edilir. Gürcüstanda da müxtəlif etnik və dini icmalar birgə harmoniyada yaşamaqdadır. Bu tolerantlıq ənənələri regional sülhün möhkəmlənməsində önəmli amil kimi çıxış edir.
İki ölkənin nəqliyyat infrastrukturu sahəsində birgə həyata keçirdiyi layihələr — Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu kimi təşəbbüslər bölgənin qlobal ticarət xəritəsində rolunu artırır, Cənubi Qafqazı beynəlxalq logistik mərkəzə çevirir. Bu isə iqtisadi əməkdaşlığı daha da gücləndirir və bölgədə qarşılıqlı asılılığı artırmaqla münaqişə ehtimallarını azaldır.
Azərbaycan və Gürcüstanın həm beynəlxalq platformalarda, həm də regional təşəbbüslərdə bir-birini dəstəkləməsi, suverenlik və ərazi bütövlüyü prinsiplərinə qarşılıqlı hörmət göstərməsi də sülh və təhlükəsizliyin davamlı olmasına xidmət edir. Hər iki ölkənin BMT, ATƏT, GUAM kimi təşkilatlarda fəal iştirakı regional sabitliyin beynəlxalq hüquqa əsaslanan çərçivədə qorunmasına yönəlib.
Nəticə etibarilə, Azərbaycan və Gürcüstanın Cənubi Qafqazda sülh və təhlükəsizliyin təmin olunmasında oynadığı rol əvəzsizdir. İki dövlət həm siyasi, həm iqtisadi, həm də mədəni sahələrdə əməkdaşlığı gücləndirərək bölgənin gələcəyinə ümid verir. Onların birgə fəaliyyəti göstərir ki, qarşılıqlı hörmətə, birgə maraqlara və ortaq gələcək vizyonuna əsaslanan siyasət regionda uzunmüddətli sabitlik və inkişafın açarıdır.
Sevda Bagırova,
56 N-li tam orta məktəb Tarix müəllimi