21 aprel 2025 02:37
85

Azərbaycan-Gürcüstan tərəfdaşlığı

Cənubi Qafqaz — tarix boyu geosiyasi maraqların kəsişdiyi, mədəniyyətlərin qovuşduğu bir məkan olmuşdur. Bu bölgənin iki əsas dövləti — Azərbaycan və Gürcüstan — təkcə coğrafi yaxınlıq deyil, həm də ortaq tarix, oxşar çağırışlar və strateji maraqlarla bir-birinə bağlıdır.

1990-cı illərdən etibarən hər iki ölkə müstəqillik yoluna qədəm qoyaraq, siyasi sabitlik və inkişaf üçün birgə əməkdaşlığa önəm verməyə başlamışdır. Azərbaycan və Gürcüstanın münasibətləri sadəcə diplomatik deyil, həm də iqtisadi, enerji, təhlükəsizlik və nəqliyyat sahələrini əhatə edən çoxşaxəli tərəfdaşlığa çevrilmişdir.

Ən böyük uğurlardan biri Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəməri və Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri olmuşdur. Bu layihələr təkcə iqtisadi əməkdaşlıq deyil, həm də Avropa ilə Asiya arasında sabitliyin təminatına çevrilmişdir. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu isə regionun tranzit imkanlarını artıraraq, Gürcüstanla Azərbaycanın bir-birinə olan etibarını daha da gücləndirmişdir.

Azərbaycan və Gürcüstan regionda separatizmlə üzləşən iki ölkə kimi bir-birinin ərazi bütövlüyünü daim dəstəkləyir. Gürcüstan Azərbaycanın Qarabağ məsələsində mövqeyini, Azərbaycan isə Gürcüstanın Abxaziya və Cənubi Osetiya ilə bağlı mövqeyini açıq şəkildə müdafiə edir. Bu qarşılıqlı dəstək regional təhlükəsizliyin təməl sütunlarından birinə çevrilmişdir.

İki xalq arasında mədəni əlaqələr, tələbə mübadiləsi, turizm və humanitar əməkdaşlıq da möhkəmlənməkdədir. Gürcüstanda yaşayan azərbaycanlı icması və Azərbaycanda yaşayan gürcü icması bu münasibətlərin canlı daşıyıcılarıdır.

Azərbaycan və Gürcüstan arasında rəsmi diplomatik münasibətlər 1992-ci ildə qurulub. Hər iki ölkə keçmiş SSRİ-dən müstəqilliyi bərpa etdikdən sonra oxşar problemlərlə – separatçılıq, iqtisadi çətinliklər, siyasi sabitliyin axtarışı ilə üz-üzə qaldı.

1990-cı illərin sonlarından başlayaraq liderlər səviyyəsində əlaqələr möhkəmlənib. Azərbaycan və Gürcüstanın yerləşdiyi coğrafi mövqe onları enerji və nəqliyyat dəhlizlərinin əsas oyunçusuna çevirir.  Azərbaycan Gürcüstanın əsas enerji təchizatçısıdır. Gürcüstan Azərbaycan qazı və nefti hesabına enerji ehtiyaclarının böyük hissəsini qarşılayır, bu isə ölkədə sabitlik üçün vacibdir.  Ermənistanla münasibətlərdəki gərginlik və Rusiyanın bölgədəki təsiri fonunda Azərbaycan-Gürcüstan ittifaqı daha da dəyərli sayılır.

İqlim dəyişikliyi, kibertəhlükələr və miqrasiya axınları da bu əməkdaşlığı dərinləşdirən yeni sahələr kimi meydana çıxır.

N.Məhərrəmova,
56 saylı tam orta məktəbin Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi