26 iyun ölkəmizdə Silahlı qüvvələr günü qeyd olunacaq. Zəfəri qazanmış dövlət və xalq olaraq, elə bilirəm, Azərbaycan ordusunun hərbi rəşadətini, mənəvi gücünü vəsf etməyə bu gün daha çox borcluyuq.

1918-ci il mayın 28-də qəbul edilmiş "İstiqlal bəyannaməsi"ndə qeyd edilirdi ki, Azərbaycan özünü xarici müdaxilələrdən müdafiə etmək, daxili düşmən qüvvələrini zərərsizləşdirmək üçün nizami orduya malik olmalı, özünün silahlı qüvvələrini yaratmalıdır. Şəxsi heyəti 1919-cu ilin sonlarında 25 min nəfər olan Azərbaycan Ordusunun 1920-ci ildə 40 min nəfərə çatdırılması planlaşdırılırdı...
Lakin Sovetlər imperiyası ADR-i ilhaq etdikdən sonra hərbi nazirlik ləğv olundu, ordu quruculuğunu başa çatdırmaq mümkün olmadı.
Bu gərəkli missiyanı gerçəkləşdirmək əzmi bir də Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin ciddi səyləri nəticəsində mümkün oldu. Ali Baş Komandan Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında ordu quruculuğu ölkəmizdə mütəşəkkil, qüdrətli ordu yaratmağa imkan verdi, onun gələcəkdə daha da möhkəmlənməsi üçün əsaslı zəmin yaratdı.

Bu böyük şəxsiyyətin 1969-cu ildə hakimiyyətə gəlişindən sonra onun müstəsna xidmətləri sayəsində ölkəmizdə hərbi kadrların hazırlanması prosesi başlandı. Ümummilli lider 1971-ci ildə Azərbaycanda hərbi kadrlar hazırlayan məktəbin – görkəmli sərkərdə Cəmşid Naxçıvanskinin adını daşıyan hərbi liseyin yaradılmasına nail oldu. Sözügedən məktəbin fəaliyyəti Azərbaycanda hərb sənətinə marağın güclənməsinə, gənclərin bura yönəlməsinə, azərbaycanlı zabit kadrların hazırlanmasına gətirib çıxarmışdı. Ulu Öndər Heydər Əliyevin sayəsində azərbaycanlı gənclərin Bakı Ali Birləşmiş Komandanlıq və Bakı Ali Hərbi Dənizçilik məktəblərində oxuması, eləcə də SSRİ-nin digər hərbi məktəblərinə güzəştli şərtlərlə qəbul olunması mümkün oldu.

 Müstəqilliyin ilk illərində Azərbaycan müstəqilliyin itirilməsi təhlükəsi ilə üz-üzə qalmışdı. Ölkəyə rəhbərlik edənlər Ermənistanın torpaqlarımızı işğal etdiyi bir vaxtda ordu quruculuğu kimi vacib və məsuliyyətli işin öhdəsindən gələ bilmədilər. Həmin dövrdə nizami ordudan əsər-əlamət yox idi. Müxtəlif hərbi dəstələr ayrı-ayrı qüvvələr tərəfindən idarə olunurdu. Bundan istifadə edən düşmənin torpaqlarımıza təcavüzü getdikcə daha geniş miqyas alırdı. Belə bir ağır vaxtda xalqın çağırışı ilə hakimiyyətə qayıdan Ulu Öndər Heydər Əliyev müəyyən silahlı dəstələri ləğv edərək nizami ordu quruculuğu prosesinə start verdi. Bununla da Azərbaycan Milli Ordusunun formalaşması prosesində yeni mərhələ başlandı.

1994-cü il mayın 12-də Ermənistan-Azərbaycan hərbi münaqişəsində atəşkəs haqda müqavilə imzalandıqdan sonra Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin formalaşması daha da sürətləndi. Həyata keçirilən uğurlu siyasət nəticəsində Silahlı Qüvvələrin maddi-texniki təminatının yaxşılaşdırılmasına, şəxsi heyətin mənəvi-psixoloji hazırlığının artırılmasına və döyüş ruhunun yüksəldilməsinə xüsusi diqqət ayrıldı.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin 22 may 1998-ci il tarixli Fərmanına əsasən, Əlahiddə Azərbaycan Korpusunun yarandığı gün – 26 iyun Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələr Günü elan olundu və hər il bu tarix rəsmi dövlət bayramı kimi qeyd edilir. Ulu Öndər Heydər Əliyev Ordunun müstəsnalığını, dövlətin daxilində hansı gücə sahib olduğunu yaxşı anlayan lider idi. Qeyd edirdi: “Ordu olmalıdır, ona görə yox ki, biz hansısa bir dövlətə hücum etmək, kiminsə torpağını zəbt etmək istəyirik. Yox. Biz sülhsevər dövlətik. Biz heç kəsin torpağına göz dikməmişik. Biz öz torpaqlarımızı azad etmək, ölkəmizin ərazi bütövlüyünü, sərhədlərimizin toxunulmazlığını təmin etmək istəyirik. Azərbaycan xalqının ali məqsədi bundan ibarətdir. Azərbaycan dövlətinin apardığı siyasət, əməli fəaliyyət bundan ibarətdir. Bunun üçün və gələcəkdə dövlət müstəqilliyimizi qoruyub saxlamaq üçün güclü ordumuz olmalıdır. Biz ordu quruculuğu işi ilə məşğul oluruq”!

Bəli, “hər bir müstəqil dövlətin ordusu dövlətin əsas atributlarından biridir”, onun qüdrətini, mənəvi və fiziki gücünü ehtiva edən faktordur. Xalqın və dövlətin əmin-arxayın varoluşunu stimullaşdıran vasitə kimi misilsiz əhəmiyyətə malikdir.

Bunun əyani nümunəsini xalq olaraq 2020-ci ilin sentyabrında gördük. Azərbaycan Ordusu Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin 2020-ci il 27 sentyabrda əks hücum əməliyyatı ilə başlayan 44 günlük Vətən müharibəsində düşmən üzərində Qələbə çalaraq tarixi nailiyyətə imza atdı. Döyüşlərdə bir addım da geri çəkilməyən Azərbaycan Ordusu düşmənə sarsıdıcı zərbə vuraraq, 44 gün ərzində - noyabrın 9-dək 5 şəhər, 4 qəsəbə və 300-dək kəndi işğaldan azad etdi. Lap istiqlal şairi Əhməd Cavadın şeirində olduğu kimi:

Atıldı dağlardan zəfər topları,
Yürüdü iləri əsgər, bismillah!
O xan sarayında çiçəkli bir qız
Bəkliyor bizləri zəfər, bismillah!

Əhməd Cavadın misralarındakı bu nikbin, major motivlər düz bir əsr sonra öz haqqına qovuşdu. Çıxılan bu yolun sonunda bizi doğrudan da Zəfər gözləyirdi. Güclü iradə, müdrik siyasət və müasir texnika ilə silahlanmış bir ordunun bizə qazandırdığı zəfər!

Sonradan ölkə başçısı bildirirdi: “Biz elə bir güclü ordu yaratmışıq ki, istənilən vəzifəni icra edə bilərik. Ordumuzun müasir texnika ilə təchizatı, müntəzəm olaraq keçirilmiş təlimlər, ordumuzun döyüş potensialının gücləndirilməsi, hərbi sənayenin yaradılması və idxaldan müəyyən dərəcədə asılılığın azaldılması – bütün bunlar məqsədyönlü şəkildə aparılan siyasətin tərkib hissəsidir”.

2020-ci ilin dekabrın 10-da Bakıda Zəfər paradı keçirildi. Zəfər bayrağı Azadlıq meydanına gətirildi, hərbi qənimət kimi ələ keçirilən erməni hərbi texnikaları əyani surətdə nümayiş etdirildi. Zəfər bayrağından Zəfər paradına doğru yol gələn Azərbaycan ordusunun əsl gücü, qüdrət və qətiyyəti bu ortaq anın kəsişmə nöqtəsindədir.    

Əminliklə demək olar ki, bu gün Azərbaycan ordusu Cənubi Qafqazın ən güclü ordusudur. Azərbaycan bütün digər sahələrdə olduğu kimi, ordu quruculuğunda da böyük uğurlara imza atıb. Bu gün biz doğrudan da, “Silahlı Qüvvələr Gününü artıq müzəffər ordu kimi, qalib xalq kimi qeyd edirik”.

Bizim ordumuz qürur tariximizi yazan cahangir əsgərlər məcmusudur. Və təbii ki, böyük mənəvi iradənin, məqsədyönlü siyasətin, müdrik düşüncə və əzmin nəticəsi kimi meydanda olan bu ordu Azərbaycanın şərəf tarixinin bundan sonrakı səhifələrinə hələ çox qürurlu məqamlar, öyünüləsi anlar yazdıracaq!

Elnarə Akimova,
Milli Məclisin deputatı, YAP İdarə Heyətinin üzvü,
​filologiya elmləri doktoru