09 iyul 2025 23:40
375

Astara təndiri dünya rekordlar kitabında...

Dünyanın ən böyük təndiri  respublikamızın cənub qapısı sayılan Astara şəhərindədir.  Xəzər dənizinin sahilində, park-bulvar kompleksinin ərazisində qərar tutan bu bərəkət təknəsi  2015-ci ildə inşa edilib. Hündürlüyü 6,5, eni isə 12 metrdir olan obyektin tikintisində kərpic və daş əvəzinə, əsasən, yüngül metal konstruksiyalardan istifadə edilib. Dünyanın rekordlar kitabına düşən,  içəri hissəsi üç bölmədən ibarət təndirdə  indinin özündə  talış mətbəxinin yeməkləri hazırlanır və çörək bişirilir.

Məlum olsun ki, Astarada təndir düzəltmək işi geniş yayılıb. Rayonun  Pensər kəndində bu peşə nəsillikcə  ötürmədir. Kənd sakinlərin əksəriyyəti  demək olar ki, təndir düzəltməyin ustasıdır, çox ailənin dolanışığı məhz bundan keçir. Həm də burada hazırlanan təndirlər nazik və yüngül olur, keyfiyyətinə görə də seçilir, digər tərəfdən az odunla tez qızır.  Respublikamızdan başqa Pensər təndirləri artıq dünyanın çox yerində tanınır. Belə ki, burada düzəldilən təndirlər  Rusiya, Türkiyə,  Gürcüstan, eləcə  Almaniya kimi ölkələrə göndərilir. Rusiyanın müxtəlif şəhərlərinə bəzən ay olur ki, 10-15 ədəd təndir aparılır. Kamçatkada isə təndirlərə xüsusi maraq göstərilir. Çörəkbişirmə sahəsində nə qədər yeniliklər olsa da, təndiri hələlik heç nə əvəz edə bilmir.

Pensər kəndində İl boyu təndir  kəsmək olur.  Qaldı ki, böyük zəhmət tələb  edən bir işdir,  yayda 2, qışda bəzən 7 günə tam qaydasında  hazır olur. 2-3 saata yığılır. Qurumağı bir qədər çəkir. Təndirin hazırlamasına  gəldikdə isə bundan ötrü  sarı gil və narın çay qumunu götürüb qarışdırıb yoğurulur.  Həmin qatışıqdan işin sənətkarı  təndir  düzəltməyə başlayır. Birinci təndir üçün   15-20 sm hündürlükdə, 90 sm enində özək  yaradılır.  3-4 saat müddətində o bir qədər  bərkiyir. Sonra təndirin  hazırlanma prosesi başlanır. Suyu tam çəkilsin deyə, hazır təndir hava dəyməyən yerdə qoyulur. Tədricən quruyandan sonra  yandırılır.   Təndirlərin çoxunun uzunluğu 85 sm, eni isə 1, 2 metrə çatır və onlarda  bir dəfəyə təxminən 30 çörək bişirilir.

Təndirdə bişirilən çörək, eləcə  balıq, toyuq ekoloji cəhətdən təmiz sayılır, yeyiləndə uzun müddət ləzzəti damaqda qalır.

Zəfər Orucoğlu,
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü