13 aprel 2023 01:35
631

Şirin qazlı içkilərin sağlamlığa zərəri...

Qazlı içkilər və onların həddindən artıq istehlakı sağlamlıq vəziyyətinin geniş spektri ilə əlaqələndirilir, çünki tədqiqatçılar yüksək səviyyəli şəkər istehlakı ilə sağlamlıq vəziyyəti arasındakı əlaqəni açıq şəkildə nümayiş etdirən yeni bir araşdırmadan sonra insanların həftədə yalnız bir qazlı və şəkərli içki içməsi məsləhət görülüb.

Müəlliflərin fikrincə, daha çox qazlı və şəkərli içki bir sıra şərtlərdən əziyyət çəkmə ehtimallarını artıra bilər.

Müəlliflər, həmçinin yüksək şəkər istehlakı ilə xərçəng arasında əlaqəni daha çox araşdırmağa başlayacaqlar. Tədqiqat ikisi arasında bir əlaqə olduğunu irəli sürüb.

Çin və ABŞ-dakı akademiklər şəkər qəbulunun sağlamlığa təsirləri ilə bağlı “çətir icmalı” aparıblar.

Bu o deməkdir ki, onlar çoxsaylı mövcud icmallarından sübutları və ümumilikdə 8601 tədqiqatı əhatə edən 73 meta-analizdən əldə edilən məlumatları araşdırıblar.

“The BMJ”də dərc edilən sübut icmalında daha yüksək şəkər qəbulunun 45 müxtəlif sağlamlıq nəticəsi ilə əlaqəli olduğu irəli sürülüb.

Müəlliflər pəhriz şəkəri istehlakı ilə şəkərli diabet, podaqra, piylənmə, yüksək qan təzyiqi, infarkt, insult, astma, diş çürüməsi, depressiya, vaxtından əvvəl ölüm və bəzi xərçəng növləri, o cümlədən döş, prostat və mədəaltı vəzi xərçəngi arasında "əhəmiyyətli zərərli əlaqə" aşkar ediblər.

Tədqiqatçılar şəkərlə şirinləşdirilmiş içkilərə xüsusi olaraq nəzər saldıqda, ən çox şəkərli içki içən insanların ən az içənlərə nisbətən daha yüksək bədən çəkisinə malik olma ehtimalının daha yüksək olduğunu göstərən “orta” sübut tapıblar.

Gündə hər bir əlavə şəkərlə şirinləşdirilmiş içki, nəzərdən keçirilən tədqiqatların təqibi dövründə koroner ürək xəstəliyi riskinin 17% və ölüm riskinin 4% artması ilə əlaqələndirilib.

Eyni zamanda, gündəlik 25 qram fruktoza qəbulunun artması mədəaltı vəzi xərçəngi riskinin 22% artması ilə əlaqələndirilir.

Çinin Siçuan Universitetinin mütəxəssislərinin rəhbərlik etdiyi tədqiqat bu tapıntıların Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST), Ümumdünya Xərçəng Araşdırma Fondu və Amerika Xərçəng Araşdırmaları İnstitutunun rəhbərliyi ilə birlikdə əlavə şəkər istehlakını gündə 25 qramdan aşağı salmağı təklif edib. Böyük Britaniyanın Milli Səhiyyə Xidməti (NHS) deyir ki, böyüklər gündə 30 qramdan çox olmayan şəkər qəbul etməlidirlər ki, bu da təxminən yeddi kub şəkərə bərabərdir.

Mütəxəssislər insanlara alternativ olaraq su, az yağlı süd və ya şəkərsiz içkilər tövsiyə edirlər.

“Xüsusilə uşaqlar və yeniyetmələr arasında şəkər istehlak nümunələrini dəyişdirmək üçün bütün dünyada geniş yayılmış ictimai səhiyyə təhsili və siyasətlərinin birləşməsinə təcili ehtiyac var", -deyə mütəxəssislər həyəcan təbili çalırlar.

Nubar Süleymanova, “İki sahil”