Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) bu həftənin əvvəlində hazırladığı yeni hesabatda sonsuzluq probleminin bütün dünyada hər altı yetkin insandan birinə təsir etdiyi göstərilib.
ÜST müəyyən edib ki, dünya üzrə yetkinlərin təxminən 17,5%-i nə vaxtsa sonsuzluqdan əziyyət çəkir. Bu məsələdə regionlar, varlı və daha kasıb ölkələr arasında cüzi fərqlər var. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının rəhbəri Tedros Adhanom Qebreyesus məsələ ilə bağlı yeni hesabatın “Ön söz”ündə yazıb: "Qlobal miqyasda təxmin edilən hər altı nəfərdən biri həyatının hansısa mərhələsində uşaq sahibi ola bilməməkdən əziyyət çəkir.Bu, onların harada yaşamasından və hansı resurslara malik olmasından asılı olmayaraq belədir.”
Həyatları boyu yüksək gəlirli ölkələrdə böyüklərin 17,8%-i, aşağı və orta gəlirli ölkələrdə isə 16,5%-i sonsuzluqdan təsirlənib.
Tedros vurğulayıb ki, hesabat on ildə ilk dəfə vacib bir həqiqəti ortaya qoydu: sonsuzluq “ayrı-seçkilik etmir".
ÜST bu problemi "qlobal miqyasda əsas sağlamlıq problemi" adlandırıb. Lakin bir neçə ölkədən məlumatların olmaması səbəbindən müxtəlif regionlardakı vəziyyəti müqayisə etməyin çətinliyini vurğulayıb.
Sonsuzluq 12 ay və ya daha çox müntəzəm qorunmayan cinsi əlaqədən sonra hamiləliyin əldə edilməməsi ilə müəyyən edilən kişi və ya qadın reproduktiv sisteminin xəstəliyi kimi təsnif edilir.
Hesabatda sonsuzluğun səbəbləri araşdırılmayıb və ya zamanla müşahidə olunan tendensiyalar və ya cinslər arasında sonsuzluq fərqləri müəyyən edilməyib.
Əvəzində 1990-2021-ci illər arasında bütün dünyada aparılan geniş tədqiqatlar vasitəsilə ekspertlər tərəfindən qlobal və regional paylanmanın ilk təxmini təqdim edilib.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Kontrasepsiya və fertilliyə qulluq bölməsinin rəhbəri Ceyms Kiari jurnalistlərə deyib: "Biz əlimizdə olan məlumatlara əsaslanaraq, sonsuzluğun artdığını və ya daimi olduğunu deyə bilmərik. Münsiflər heyəti hələ də bu suala cavab vermir".
Tedros bildirib ki, fakt odur ki, sonsuzluq milyonlarla insana təsir edir və "hətta hələ də kifayət qədər öyrənilməmiş həll yolları yüksək xərclər, sosial stiqma və məhdudiyyətlər səbəbindən çoxları üçün əlçatmaz olaraq qalır.
Jurnalistlərə müsahibəsində o, qeyd edib ki, sonsuzluq qayğısının dəyəri bir çox insan üçün böyük problemdir və ciddi bir kapital probleminə bağlıdır.Bunu çox vaxt “ tibbi yoxsulluq tələsi” də adlandırmaq olar.
Ceyms Kiari zəmanəmizdə insanların zehni və psixososial rifahına təsir edən narahatlıq və depressiyadan əziyyət çəkməsinin fertilliyə xüsusi təsirini də vurğulayıb. Bildirib ki, ÜST ölkələri sonsuzluğun müalicəsini reproduktiv sağlamlıq siyasətlərinə, xidmətlərinə və maliyyələşdirməsinə daxil etməyə çağırır.
ÜST-ün fertillik üzrə tədqiqatçısı Gitau Mburu isə jurnalistlərə deyib: "Biz sonsuzluqla bağlı sükutu pozduğumuza əmin olmaq istəyirik".
Nubar Süleymanova, “İki sahil”
