Eldəniz Əmirov: Ölkələrimiz arasında münasibətlərin inkişafında Çin məhsullarının Avropaya ixracı zamanı Azərbaycan tranzit ölkə baxımından əhəmiyyətli rol oynayır

Azərbaycanın müasir dünya düzənində qurduğu uğurlu diplomatik münasibətlər çoxsaylı ölkələrlə iqtisadi əlaqələrimizin genişlənməsinə təkan verib. Bu baxımdan Azərbaycan-Çin münasibətləri xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Çin ilə münasibətlər Azərbaycan üçün prioritet istiqamətdir və ölkə başçıları tərəfindən əsası qoyulmuş siyasi dialoq ikitərəfli əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinə şərait yaradıb.   Ölkələr arasında ikitərəfli münasibətlərin bugünkü səviyyəsinə dövlət başçıları İlham Əliyev və Si Cinpin arasındakı dostluq əlaqələri müsbət təsir etməkdədir. Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpinin Prezident İlham Əliyevi Çinin böyük dostu adlandırması da təsadüfi deyil. Ölkəmiz üçün gücli idxala və ixracata sahib olan Çin Xalq Respublikası kimi dövlətlə iqtisadi əlaqələrin dərinləşməsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Azərbaycanla Çin arasında nəqliyyat sektorunda əməkdaşlıq genişləndirilir. Çin də Azərbaycan üzərindən keçən dəhlizlərin önəmi yüksək dəyərləndirilir.  

Azərbaycan və Çin arasında iqtisadi əlaqələrin ardıcıl inkişafını, strateji tərəfdaşlıq münasibətlərini “İki sahil”ə təhlil edən iqtisadçı-ekspert Eldəniz Əmirov bildirib ki, Azərbaycanla Çin Xalq Respublikası arasındakı ticarət dövriyyəsi son dövrlərin ən yuxarı səviyyədə artan ticarət dövriyyəsidir: “İqtisadi münasibətlərdə misal olaraq iki ölkə arasında 2021-ci ildə təxminən 1.6 milyard dollarlıq ticarət dövriyyəsi var idi. 2022-ci ildə bu dövriyyə artaraq 2,2 milyard 179 milyon dollara çatıb. 2023-cü ildə isə iki strateji tərəfdaş ölkə arasındakı dövriyyə 3,1 milyard dollara çatıb. Bu isə 2021-ci ilin ticari əlaqələr göstəricisindən təxminən iki dəfə çox deməkdir. Yəni, 2 il ərzində əlaqələrdə 100 faiz artım müşahidə olunub.”

Ekspert bildirib ki, Çinlə Azərbaycan əlaqələrində ticarət dövriyyəsinin artmasında birmənalı olaraq tərəfdaş ölkənin ixrac həcminin  payı 97 faizdən artıqdır: “Bu isə Çinin Azərbaycana daha çox məhsul ixracı üstünlük təşkil edir. Məhsul çeşidlərinə gəldikdə də Çin daha çox üstünlük təşkil edir. Bu məhsullar arasında elektron avadanlıqların, o cümlədən telefonların, smartfonların idxalı üstünlük təşkil edir. Azərbaycandan isə daha çox neft məhsulları üstünlük təşkil edir.”

Eldəniz Əmirov vurğulayıb ki, Çinlə Azərbaycan arasında olan münasibətlər təkcə ticarət dövriyyəsi formasında deyil, eyni zamanda Çin məhsullarının Avropaya ixracı zamanı Azərbaycanın oynadığı tranzit ölkə baxımından da əhəmiyyətli rol oynayır: “Çin Xalq Respublikasının 2013-cü ildə başladığı “Bir kəmər, bir yol”  layihəsinə Azərbaycan 2015-ci qoşularaq birmənalı olaraq öz təhfəsini vermişdir. Çindən Avropa ölkələrinə və əks istiqamətdə yük daşımalarını nəzərdə tutan, Çinin “Bir yol, bir kəmər” təşəbbüsünün tərkib hissəsi olan Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu (Orta Dəhliz) ikitərəfli əməkdaşlıqda əhəmiyyətli yer tutur. Ölkəmizin yaratdığı infrastruktur, yəni istər Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti və reallaşdırdığı digər layihələr Çinin “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsü istiqamətində apardığı strategiyaya uğurlu təsirini göstərmişdir. Təbii ki, bu da iki ölkə arasında olan münasibətlərin möhkəmlənməsinə xidmət etmişdir.”

Orxan Vahidoğlu, “İki sahil”