Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin (ƏƏSMN) 160 xidmətindən 145-dən çoxu (90 faizdən çoxu) artıq rəqəmsallaşdırılıb, bir çox e-arayış xidmətləri (ötən dövrdə nazirliyin fəaliyyət sahələri üzrə 3,9 milyon e-arayış) yaradılıb
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi “ASAN xidmət indeksi” üzrə 2024-cü il qiymətləndirməsinin nəticələrini açıqlayıb. Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi qiymətləndirmədə mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları arasında 14 xidmət üzrə ən yüksək göstəriciyə (97,77 faiz) malik olmaqla növbəti dəfə 1-ci yeri tutub.
Maraqlıdır, sosial sahədə xidmətlər nəyə əsasən 2024-cü ilin ən asan xidmət növü seçilib?
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən “İki sahil”in sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi “ASAN xidmət indeksi” üzrə 2024-cü il qiymətləndirməsinin nəticələrinə əsasən ƏƏSMN qiymətləndirmədə mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları arasında 5 xidmət üzrə ən yüksək göstəriciyə (97,77 faiz) malik olmaqla növbəti dəfə 1-ci yeri tutub. Nazirlik xidmətlərin keyfiyyətinin artırılması istiqamətində apardığı ardıcıl islahatlarla “ASAN xidmət indeksi” üzrə qiymətləndirmələrdə qısa bir müddətdə birinci pilləyə yüksəlib və artıq 3-cü ildir ki, birinciliyini qoruyub saxlayır. Nazirliyin bu qiymətləndirmədəki növbəti ən yüksək nəticəsi qiymətləndirmənin əhatə etdiyi parametrlər, yəni:
• xidmət barədə məlumatlandırma və xidmətə müraciət imkanları,
• xidmətin göstərilmə müddəti,
• informasiya ehtiyatlarının elektronlaşdırılması və digər qurumların sistemlərinə inteqrasiya,
• xidmətlərin təşkili ilə bağlı əməkdaşlara təlim keçilməsi,
• vətəndaş məmnunluğunun təmin edilməsinin ölçülməsi və s.
üzrə qurumun son illərdə mühüm irəliləyişlərə nail olduğunu bir daha göstərir.
Nazirlikdən qəzetimizə verilən məlumatda o da qeyd edilib ki, 2024-cü ildə ƏƏSMN və qurumları sosial sahədə islahatlar, rəqəmsallaşma və keyfiyyətli idarəetməyə görə 117 beynəlxalq mükafat və sertifikatla təltif olunub. Qeyd edək ki, ötən il də Nazirliyin xidmətlərinin rəqəmsallaşması istiqamətində növbəti addımlar atıldı.
ƏƏSMN-in İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən “Sosial sahədə rəqəmsal yeniliklərin tətbiqinin əhəmiyyəti nədir” sualımıza cavabda isə qeyd edilib ki, son bir ildə himayədar ailələrə verilmiş uşağın tərbiyə edilməsinə görə aylıq müavinətlərin, həmin uşaqlara mövsümi geyim alınması üçün hər rübdə bir dəfə verilən birdəfəlik müavinətlərin təyinatı da avtomatlaşdırılıb. Ünvanlı yardım üçün müraciət edən şəxslərdən bir çox məlumatların qeyd edilməsi tələb olunmur və bu məlumatlar müvafiq qurumların informasiya sistemlərindən əldə olunur. Keçən ildən nazirliyin Fərdi Reabilitasiya və Abilitasiya Proqramının (FRAP) tətbiqi üzrə altsistem vasitəsilə əlilliyi olan şəxslərin sanatoriya-kurort növbəliliyi proaktiv qaydada həyata keçirilir. Belə ki, hər hansı quruma müraciət edilmədən və sənəd təqdim olunmadan sanatoriya-kurort növbəliliyi formalaşdırılır. Həmçinin daha çox tələb olunan tibbi arayışlar elektronlaşdırılıb. Nazirliyin “Əmək və Məşğulluq” altsistemi müvafiq e-sistemə inteqrasiya olunduğu üçün qeyd olunan arayışı həm işçi, həm də işəgötürən ƏMAS üzərindən əldə edə bilir. Ötən il sosial sahədə elektronlaşdırma proqramının icrası sahəsində digər bir sıra addımlar da atılıb, habelə “Əmək və Məşğulluq” altsisteminin funksional imkanları daha da genirşləndirilib.
Nazirlikdən verilən məlumatda o da bildirilib ki, 2018-ci ildən başlayan ardıcıl sosial islahatların tərkib hissəsi kimi dövlət sosial xidmətlərinin elektron texnologiyalar üzərində qurulması sahəsində mühüm addımlar atılıb. Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin 160 xidmətindən 145-dən çoxu (90 faizdən çoxu) artıq rəqəmsallaşdırılıb, bir çox e-arayış xidmətləri (ötən dövrdə nazirliyin fəaliyyət sahələri üzrə 3,9 milyon e-arayış) yaradılıb. O cümlədən 2019-cu ilin əvvəlindən 55-dən çox proaktiv xidmət istifadəyə verilib və ötən dövrdə 900 minədək pensiya, müavinət və təqaüd e-sistem üzərindən proaktiv qaydada təyin edilib. Həmçinin 2019-cu ildə ölkənin sosial reyestri olan e-sosial.az portalı yaradılıb və ötən dövrdə bu portaldan 82 milyon dəfə istifadə olunub. 2020-ci ildə fərdi hesabların e-qaydada proaktiv açılması xidməti də qurulub. 2022-ci ildə isə "Əmək və Məşğulluq" altsistemi - ƏMAS istifadəyə verilib. ƏMAS əmək münasibətlərinin tənzimlənməsi və məşğulluğun təmin edilməsi proseslərində işəgötürənlər və işçilərin, işsiz və işaxtaranların vahid elektron platformada cəmləşməsinə, insan resursları ilə işin təşkilinə və bu sahədə şəffaflığın təmin edilməsinə zəmin yaradan elektron platformadır. Təkcə son bir ildə nazirliyin rəqəmsal infrastrukturu üzərindən sorğu, müraciət və xidmət sayı 663 milyon olub. Sosial sahədə elektronlaşdırma proqramı getdikcə daha da genişlənir. Məsələn, hazırda Nazirliyin Mərkəzləşdirilmiş Elektron İnformasiya Sistemində “Sosial işin idarə edilməsi” altsisteminin yaradılması işləri də aparılır. Bu e-sistem çətin həyat şəraitində olan və ya bu vəziyyətə düşmə riski olan şəxslərə (ailələrə) yönəlmiş sosial işin vahid rəqəmsal platforma üzərindən həyata keçirilməsinə imkan verəcək.
Azad edilmiş ərazilərimizdə yaşayan vətəndaşlarımızın sosial xidmətlərə əlçatanlığını təmin etmək üçün görülən mühüm işlərlə bağlı sorğumuza cavab olaraq isə nazirlikdən bildirilib ki, 2019-cu ilin mayın 9-da Prezident İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyevanın iştirakı ilə ƏƏSMN-in tabeliyində DOST Agentliyi və ilk DOST mərkəzinin açılışı olub. Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü olan DOST konsepsiyası dövlət sosial xidmətlərinin əhaliyə vahid platformadan, “bir pəncərə”dən, şəffaf və operativ, vətəndaş məmnunluğu və rahatlığı prinsipi əsasında təqdim olunmasına imkan yaradıb. İndiyədək Bakı şəhəri, Abşeron və Bərdə rayonlarında olmaqla 7 DOST Mərkəzi, həmçinin Zəngilanın Ağalı kəndində “Smart DOST” xidmət məntəqəsi, Şuşa şəhərində isə Qarabağ Regional DOST Mərkəzinin filialı istifadəyə verilib.
O da qeyd edilib ki, 2023-cü il avqustun 7-də açılan Qarabağ Regional DOST Mərkəzi 9 inzibati rayonu əhatə edərək ümumilikdə 900 mindən çox əhaliyə xidmət göstərməkdədir. Mərkəzlə birgə istifadəyə verilən Qarabağ Regional Peşə Hazırlığı Mərkəzi həmin bölgədə məşğulluq imkanlarının artırılmasına, işçi qüvvəsinin əmək bazarının tələblərinə uyğun peşə bacarıqlarına yiyələnmələrinə xidmət edir.
Diqqətə çatdırılıb ki, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyində Dövlət Məşğulluq Agentliyi işğaldan azad edilmiş ərazilərə köçürülən sakinlərin dayanıqlı məşğulluğunun təminatı istiqamətində tədbirləri davam etdirir. İşğaldan azad edilmiş ərazilərimizə - doğma yurdlarına köçürülən sakinlərin məşğulluğunun təmin edilməsi qarşıda duran mühüm hədəflərdən biridir. İcra olunan aktiv məşğulluq proqramları nəticəsində ümumilikdə bu ərazilərə köçürülən sakinlərdən əmək qabiliyyətli olanların təqribən 86%-nin artıq məşğulluğu təmin edilib. Ölkə Prezidenti tərəfindən imzalanmış qanunvericilik aktları ilə həmin ərazilərdə məskunlaşaraq işləyən mütəxəssislər üçün nəzərdə tutulan sosial dəstək tədbirlərindən biri kimi işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə məskunlaşaraq işləyən mütəxəssislərin ilkin maddi-məişət şəraitinin dəstəklənməsi məqsədilə 2023-cü ilin avqust ayında onlara birdəfəlik müavinətin (600 manat) təyin olunmasına başlanılıb. Həmin mütəxəssislərə birdəfəlik müavinətin verilməsi ilə yanaşı, onların aylıq vəzifə maaşlarına əlavələr hesablanması və hər il 5 gün əlavə məzuniyyət verilir.
Yaqut Ağaşahqızı, “İki sahil”
