Bu qərar Ermənistanda son vaxtlar cəmiyyəti silkələyən və hüquq-mühafizə sisteminin tamamilə iflasa uğradığını göstərən hadisələrin fonunda verilib

Son beş ildə Ermənistan ard-arda ağır və taleyüklü məğlubiyyətlərə düçar olub, siyasi vektorunu dəyişməyə cəhd edib. Bütün bu proseslərin isə erməni cəmiyyətinə və dövlətçiliyinə ciddi təsirləri var. Erməni müxalifəti baş verən hadisələrdə hökumətin başçısı Nikol Paşinyanı günahlandıraraq onun istefasını tələb etsə də, arzusuna çata bilmir. Bəs görəsən, Nikol Paşinyan bu qədər uğursuzluq və biabırçı xarici siyasətə rəğmən, hakimiyyətdə necə qalır? Bunun isə bir sıra səbəbləri var. Təbii ki, bu səbəblər sırasında erməni müxalifətinin zəif təşkilatlanması və saxta tezislərdən doymuş cəmiyyətə yeni ruh, yeni nəfəs gətirə bilməməsi də var. Qısacası, 2018-ci ildə avtoritar rejimi devirən Nikol Paşinyan hazırda Ermənistanda onun bənzəri olan bir sistem qurub. O, bunun üçün hakimiyyəti və hökumətin siyasətini tənqid edən şəxsləri neytrallaşdırmağa, məhkəmələri isə ona sadiq hakimlərlə doldurmağa davam edir.

Bu günlərdə Nikol Paşinyanın qərarı ilə Ermənistan polis rəisi, daxili işlər nazirinin müavini Aram Hovhannisyan vəzifəsindən azad olunub. Onun yerinə polis rəisi, daxili işlər nazirinin birinci müavini vəzifəsinə isə Lori vilayətinin qubernatoru Ara Qazaryan təyin edilib. Məlumata görə, Qazaryan əvvəllər də polis sistemində çalışıb və xüsusilə 2018-ci il “inqilabı” zamanı Lori vilayətinin polis rəisi olub. Bu qərar Ermənistanda son vaxtlar cəmiyyəti silkələyən və hüquq-mühafizə sisteminin tamamilə iflasa uğradığını göstərən hadisələrin fonunda verilib. Son damla isə yəqin ki, bu gün yayılan məlumatlar oldu – yenidən silahlı “razborka”, yəni kriminal qruplaşmalar arasında silahlı qarşıdurma. Belə bir şəraitdə polis rəhbərinin işdən çıxarılması məntiqli görünə bilər, lakin bu addım təkbaşına heç bir halda kifayət qədər deyil. Əksinə, bu addım yalnız Ermənistanda ictimaiyyətin qəzəbini yumşaltmaq, havanı boşaltmaq və yaxınlaşan seçkilər ərəfəsində sadəcə təəssürat yaratmaq cəhdi kimi görünə bilər. Ona görə də Paşinyanın verdiyi qərarın dəyəri yalnız konkret nəticələrlə, yəni real dəyişiklik və sistemli islahatla ölçülə bilər. Halbuki bir neçə ay əvvəl Ermənistan güc strukturlarında, o cümlədən DİN rəhbərliyində dəyişikliklər edilmişdi, lakin vəziyyətin cüzi qədər də dəyişmədiyi fakt olaraq ortadadır. Belə olan halda əsas göstərici yalnız cəmiyyətə real təhlükəsizlik hissi aşılayan, küçələrdə və ictimai həyatda asayişi təmin edən hüquq-mühafizə sisteminin effektiv fəaliyyəti ola bilər. Bu, yalnız siyasi mitinqlərdə deyil, gündəlik həyatda, vətəndaşların kriminogen mühitdən, cinayətkar dəstələrin qarşıdurmalarından qorunması ilə mümkündür.

Ermənistanda son illərdə küçə zorakılığı, “razborka”lar və kriminal altmədəniyyətin cəmiyyətə açıq nümayişinin nəinki qarşısı alınmayıb, əksinə, adi hala çevrilib. Paşinyanın hüquq-mühafizə sistemi bu prosesə ya biganə yanaşır, ya da tam acizdir. Halbuki bu cür hallara qarşı sərt və prinsipial mübarizə dövlət səviyyəsində prioritet olmalıdır. Altmədəniyyətin kökünü tam kəsmək mümkün olmasa da, onun ictimai məkanlarda açıq-aşkar görünməsi sıfıra endirilə bilər və bu, Paşinyan hakimiyyətinin borcudur.

Müxalifət isə getdikcə daha çox birləşməyə və baş nazirin impiçment məsələsini gündəmdə saxlamağa çalışır. Yazılanlardan məlum olur ki, 2026-cı il seçkilərinə qədər Paşinyanı yola salmaq, sonra isə növbədənkənar seçkilərin keçirilməsi əsas hədəfdir. Bu yolda isə bütün vasitələr sınaqdan keçiriləcək. Hətta hakim partiyadan qovulan deputat Ovik Ağazaryan da etimadsızlıq prosesinə qoşula bilər. Üçüncü prezident Serj Sarkisyan isə Respublika partiyasının küçə mübarizəsi də daxil olmaqla proqramının olduğunu açıqlayıb. “Şərəfim var” fraksiyasının rəhbəri Hayk Mamicanyan parlamentdə açıq-aşkar bəyan edib ki, əgər “Ermənistan” bloku Robert Koçaryanın namizədliyini irəli sürsə, onlara qoşulacaq. Bu isə onu deməyə əsas verir ki, Koçaryan tərəfdarları bir-bir müxalifəti öz tərəfinə çəkir. Ehtimal etmək olar ki, impiçment prosesi baş tutmasa, seçkilərə müxalifətin böyük bir hissəsi vahid namizəd, yəni Robertə qoşulacaq. Son günlər Ermənistanda baş verən proseslər onu deməyə əsas verir ki, daxili siyasət çalxalanma və təlatüm dövrünü yaşayır.

Sevinc Azadi, “İki sahil”