Tural İsmayılov,
Analitik, siyasi şərhçi
2025-ci ildə Azərbaycan yerləşdiyi strateji mövqeyə görə yalnız regional aktor kimi qalmayaraq qlobal geosiyasi konfiqurasiyada da vacib təsirə malik ölkəyə çevrilib. Postmünaqişə dövrünün başladığı vaxtdan etibarən tətbiq olunan siyasətlərin nəticəsində iqtisadi və siyasi sabitlik təmin olunmuş, ölkənin beynəlxalq nüfuzu əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır.
Qarabağ bölgəsinin azad edilməsindən sonra ölkədə başlanmış bərpa və yenidənqurma prosesləri təkcə yerli iqtisadiyyatın inkişafını deyil, həm də transregional əlaqələrin möhkəmlənməsini təmin edib. Prezidentin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən strateji layihələr postmünaqişə dövrünün sosial-iqtisadi zərurətlərini qarşılayaraq davamlı inkişafın təminatçısına çevrilib.
Beynəlxalq siyasi müstəvidə Azərbaycanın prioritetləri ciddi şəkildə yenilənib. Hərbi qələbə diplomatik zəfərlərlə müşayiət olunub, ölkəmiz regionda sülh və təhlükəsizlik təşəbbüslərinin mərkəzində yer alıb. Ölkənin xarici siyasət strategiyası beynəlxalq hüququn əsas prinsip və normalarına sadiqliyini nümayiş etdirir.
ABŞ-da yeni idarəetmə ilə ABŞ-Azərbaycan münasibətlərində yeni dövr başlamış, enerji resurslarının ticarətində və təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlıq dərinləşmişdir. Bəzi regional güclərin təzyiq siyasəti Azərbaycanın öz milli maraqlarını qarşılayan layihələri həyata keçirməsinə mane ola bilməmiş, əksinə, bu təzyiqlər Azərbaycanın öz gücünü artırması üçün əlavə stimul rolunu oynamışdır.
Ölkənin iqtisadi inkişafı, xüsusən nəqliyyat və kommunikasiya sahəsində atılan addımlar Azərbaycanın qlobal ticarət və enerji marşrutlarında oynadığı rolu möhkəmləndirib. Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə Azərbaycan Avrasiya qitəsinin müxtəlif regionları arasında çox mühüm istiqamətdə əlaqələr qurub, nəqliyyat-logistika imkanlarını artırıb. Mərkəzi Asiya və Qafqaz arasında iqtisadi əlaqələrin genişlənməsi siyasi və sosial inteqrasiyaya da zəmin yaradıb. Bu inkişaf beynəlxalq kommersiya əlaqələrinin dinamikliyini təmin etməklə yanaşı, iqtisadi şaxələndirmə prosesini sürətləndirib. Ölkədə tətbiq olunan daxili idarəetmə modeli dövlət quruculuğunda yeni səviyyə yaratmaqla yanaşı, sosial sabitliyi də möhkəmləndirib. Sosial proqramlar, regionların bərpası və genişmiqyaslı infrastrukturnun yenilənməsi ölkə daxilindəki siyasi sabitliyi möhkəmləndirərək hibrid təhdidlərə qarşı effektiv mübarizə aparılmasını mümkün edib.
Eyni zamanda, beynəlxalq tərəfdaşlıqlar və regional dialoq təşəbbüsləri vasitəsilə sülh prosesi davam etdirilir, sərhədlərdə təhlükəsizlik təmin olunmaqla əhalinin rifahı artırılır. Ermənistanla birbaşa və vasitəçisiz aparılan danışıqlar yeni mərhələnin başlanğıcını qoyub. Bu danışıqlar münasibətlərin normallaşmasına və sülhün möhkəmlənməsinə xidmət edir. Beynəlxalq hüquq və regional təhlükəsizlik prinsiplərinə sadiqlik, Azərbaycan mövqeyinin əsas dayağıdır.
Qəzza böhranında Azərbaycan tərəfindən nümayiş etdirilən prinsipial mövqe isə ölkənin beynəlxalq hüququ dəstəkləyən kompromissiz siyasətini bir daha təsdiqləyib. Beynəlxalq təşkilatlarda Azərbaycanın fəal iştirakı və regional əməkdaşlığa göstərdiyi önəm ölkənin dünyada müstəqil və etibarlı tərəfdaş kimi tanınmasını şərtləndirir. Energetika, nəqliyyat və təhlükəsizlik sahələrində reallaşdırılan yeni strateji təşəbbüslər də ölkənin dünya xəritəsində önəmli mövqeyini möhkəmləndirir.
2025-ci ilin sonuna yaxın görülən tədbirlər Azərbaycanın geosiyasi çətinliklər qarşısında elastik və davamlı siyasət yürütməsini nümayiş etdirir. Gələcəyə dair perspektivlər Azərbaycanda planlaşdırılan davamlı inkişaf proqramları və regional əməkdaşlığın davamı baxımından nikbinlik yaradır. Enerji təchizatı və infrastrukturun daha da təkmilləşdirilməsi, qarşıdan gələn hibrid təhlükələrə qarşı dövlətin hazırlığı və güclü idarəetmə mexanizmləri Azərbaycanın mövqeyini daha da gücləndirəcəkdir.
İqtisadi və siyasi sabitliyin təmin olunması davamlı inkişafa zəmin yaradaraq Azərbaycanın həm regional, həm də beynəlxalq siyasətdə prioritet oyunçu olaraq qalmasını təmin edir.
2025-ci il Azərbaycanın strateji mövqeyinin daha da möhkəmləndiyi, uğurlu idarəçilik sayəsində regional və qlobal təsirinin artdığı bir il kimi tarixdə qalır. Ölkənin beynəlxalq hüquqa əsaslanan siyasəti, sabitlik və sosial-iqtisadi inkişafı tətbiq edən idarəçilik modeli qarşıya qoyulan strateji məqsədlərin uğurla yerinə yetirilməsi Azərbaycanın gələcəyinin parlaq olduğunu nümayiş etdirir. Azərbaycanın mövqeyi sadəcə milli maraqlardan deyil, həm də qlobal təhlükəsizlik və tərəqqi məsələlərindən qaynaqlanır, bu da onun beynəlxalq sivilizasiyanın mühüm aktorlarından birinə çevrilməsinə zəmin hazırlayır.
