Azərbaycanın beynəlxalq əlaqələri çoxşaxəli və balanslaşdırılmış xarici siyasət prinsiplərinə əsaslanır. Rəsmi Bakı müxtəlif güc mərkəzləri ilə əməkdaşlığı inkişaf etdirərək həm regional , həm də qlobal miqyasda aktiv rol oynayır. Azərbaycan və Çin arasındakı əməkdaşlıq iki ölkənin milli maraqlarının toqquşmasından çox, qarşılıqlı faydalı və strateji tərəfdaşlıq üzərində qurulub. Bu əməkdaşlıq , həmçinin regional təhlükəsizlik və sabitlik baxımından da mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Aprelin 22-24-də Pekində keçirilən görüşlərdə Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev və Çİn Prezidenti Sİ Cinpin iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlığın qurulduğunu elan etdilər. Bu əməkdaşlıq çərçivəsində 20- dən çox sənəd imzalanıb ki, bunlar arasında hüquq , yaşıl inkişaf, rəqəmsal iqtisadiyyat , intellektual mülkiyyət və kosmos sahələrində əməkdaşlıq da yer alır.
Prezident Əliyev , həmçinin, Azərbaycanın “Bir kəmər , bir yol” təşəbbüsünü dəstəklədiyini və bu təşəbbüsün ölkəsinin nəqliyyat və tranzit potensialını artırdığını vurğulayıb. Ələt Azad İqtisadi Zonası və Bakı -Tbilisi – Qars dəmir yolu kimi layihələr bu əməkdaşlığın əsasını təşkil edir. Çin və Azərbaycan qarşılıqlı olaraq bir-birinin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini dəstəklədiyini daim nümayiş etdirmişdir. Bu mövqe hər iki ölkənin rəsmi bəyanatlarında dəfələrlə vurğulanmış və dövlətlərarası münasibətlərin əsas prinsipini təşkil etmişdir. Bu baxımdan Çin BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrini əsas götürərək Dağlıq Qarabağ məsələlərində daim Azərbaycanın mövqeyini dəstəkləyib. Azərbaycan isə Çin Xalq Respublikasının “ vahid Çİn “ siyasətini tanıyır və Tayvan , Tibet və Sincan məsələlərində Çin tərəfinin mövqeyini müdafiə edir. Bu qarşılıqlı dəstək strateji tərəfdaşlığın təməl prinsiplərindən biridir və beynəlxalq təşkilatlarda da öz əksini tapır. Bəli, Azərbaycan və Çin qarşılıqlı olaraq bir- birinin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini dəstəkləyirlər. Bu mövqe 2024-cü ilin iyul ayında Astana şəhərində keçirilən Şanxay Əməkdaşlıq Təçkilatının Zirvə Görüşü çərçivəsində qəbul edilən Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyanatda açıq şəkildə ifadə olunub. Bəyanatın 1.1- ci bəndində qeyd olunur ki, tərəflər qarşılıqlı ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tanıyır, daxili işlərə qarışmama ptinsipinə sadiq qalırlar.
Azərbaycan Respublikası “ Bir Çin “ prinsipini dəstəklədiyini və Tayvanın Çin ərazisi olduğunu təsdiq edir. Çİn tərəfi isə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəklədiyini və Ermənistanla sülh prosesində atdığı addımları qiymətləndirir. 2024- cü ilin iyul ayında Astana şəhərində keçirilən görüşdə Prezident İlham Əliyev Azərbaycan və Çinin bir –birinin müstəqilliyini, suverenliyini və ərazi bütövlüyünü beynəlxalq təşkilatlarda ardıcıl şəkildə dəstəklədiyini açıq şəkildə bildirmişdir. Azərbaycan və Çin arasındakı strateji tərəfdaşlıq qarşılıqlı hörmət və etimad üzərində qurulub. Hər iki ölkə beynəlxalq hüququn prinsiplərinə sadiq qalaraq ərazi bütövlüyünü və suverenliyini qorumağa çalışır.
Bu yanaşma regional və qlobal sabitliyin təmin olunmasında mühüm rol oynayır. Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlərinin gələcəyi ölkənin xarici siyasətdə balanslı yanaşması , geosiyasi mövqeyi və enerji resurslarına əsaslanan strategiyası fonunda mühüm nəticələr vəd edir. Çinlə münasibət yaxın illərdə siyasi etimad, iqtisadi əməkdaşlıq və regional inteqrasiya istiqamətlərində inkişaf edəcək. Bu diplomatik münasibətlər Azərbaycan üçün həm iqtisadi imkanlar , həm də qlobal diplomatiyada daha geniş təsir imkanı yaradacaq.
Könül Mahmudova,
YAP Xətai rayon təşkilatının üzvü
