Dünyada ölümün iki əsas səbəbi ürək-damar xəstəlikləri və xərçəngdir. Bununla belə, hər iki vəziyyət fiziki fəaliyyətin aşağı səviyyəsi kimi tanınmış risk faktorları ilə əlaqələndirilir. Kembric Universitetinin tədqiqatçıları gündəlik işlərin bir hissəsi olmayan fiziki fəaliyyətin ölüm riski ilə əlaqəli olub-olmadığını öyrənməyə çalışıblar. Tədqiqatçılar 10 min və ya daha çox yetkin iştirakçı ilə aparılan tədqiqatların məlumatlarından istifadə ediblər. Nəticə 30 milyondan çox insanın nümunə ölçüsü oldu. Bu, indiyədək ən böyük birləşdirilmiş məlumat təhlilidir və sübut bazası bütün səbəblərdən ölüm, ürək-damar xəstəlikləri və xərçənglə bağlı idi.
Tədqiqatçıların təcrübəyə cəlb etdikləri insanların demək olar ki, hər üç nəfərdən ikisi həftədə 150 dəqiqədən az orta intensiv məşqlər ediblər. Onlar üçün bütün səbəblərdən ölüm riski 31%, ürək-damar xəstəliklərindən ölüm riski isə 29% olub. Bu qədər idman xərçəngdən ölüm riskini də 15% azaldıb.
Maraqlıdır ki, fiziki fəaliyyətin yarısında belə nəzərə çarpan bir fayda var idi. Həftədə 75 dəqiqə orta intensiv fiziki fəaliyyətlə məşğul olanlar üçün erkən ölüm riski 23% azalıb.
Həftədə 75 dəqiqəlik fəaliyyət ürək-damar xəstəliklərinin inkişaf riskini 17%, xərçəng xəstəliyini isə 7% azaldır. Bəzi xərçəng növləri - baş, boyun və mədə xərçəngləri, miyeloid lösemi və miyeloma – riskinin azalması daha da böyük- 14% -dən 26% -ə qədər olub. Bu, gündə təxminən 11 dəqiqəyə bərabərdir.
"Fiziki cəhətdən aktiv olmaq heç bir şey etməməkdən daha yaxşıdır" qənaətinə gələn araşdırma müəlliflərindən biri - doktor Soren Brahe deyir: "Bizim tədqiqat yaxşı başlanğıc nöqtəsi ola bilər. Əgər həftədə 75 dəqiqənin mümkün olduğunu görsəniz, tədricən fiziki yüklərin miqdarını tövsiyə olunan səviyyəyə qədər artıra bilərsiniz.
Əgər bütün iştirakçılar həftədə cəmi 75 dəqiqə məşq etsəydilər, təxminən hər 10 erkən ölümdən 1-i, 20-dən 1-i ürək-damar xəstəliyindən, demək olar ki, 30-da 1-də xərçəng xəstəliyinin qarşısını almaq olardı.
"Mümkün aktivlik adətən idman və ya qaçış kimi məşq kimi düşündüyümüz şeyləri əhatə etməməlidir", -deyə tədqiqatın aparıcı müəllifi, doktor Leandro Qarsia bildirib. O qeyd edib ki, avtomobildən istifadə etmək əvəzinə işə və ya məktəbə velosiped sürmək, uşaqlarınız və ya nəvələrinizlə gəzintini həftəlik rejimə daxil etmək asandır.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”
