Son illərdə Azərbaycan və Çin arasında strateji tərəfdaşlıq münasibətləri mühüm siyasi addımlarla möhkəmləndirilmişdir. Ötən il hər iki ölkə rəsmi olaraq strateji tərəfdaş olmuş və yay aylarında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Çin Xalq Respublikasının Sədri ilə görüşündən sonra müvafiq Bəyannamə qəbul edilmişdir. Bu tərəfdaşlıq ikitərəfli əlaqələrdə yeni bir mərhələ olmaqla yanaşı, yüksək səviyyəli qarşılıqlı etimad və əməkdaşlığı da özündə əks etdirir.
Azərbaycan Çin ilə əməkdaşlığını yalnız Ümumdünya Ticarət Təşkilatına üzvlük məsələsi çərçivəsində deyil, eyni zamanda Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi beynəlxalq platformalar vasitəsilə də genişləndirməyi hədəfləyir. Azərbaycan bu təşkilatda müşahidəçi deyil, dialoq üzrə tərəfdaş statusuna malikdir ki, bu da daha sıx qarşılıqlı əməkdaşlıq niyyətini əks etdirir. Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının və BRICS-in bütün üzv dövlətləri Azərbaycanla dost münasibətlərə malikdir və bu, regional əməkdaşlıq üçün mühüm əsas yaradır.
Azərbaycanın coğrafi mövqeyi, Cənubi Qafqaz və Xəzər regionunda tranzit imkanları strateji əhəmiyyət daşıyır. Xüsusilə, Orta Dəhliz layihəsi çərçivəsində Azərbaycan müasir nəqliyyat infrastrukturu ilə Şərqdən Qərbə uzanan yolların əsas hissəsinə çevrilib. Bu infrastruktur layihələri, həmçinin, Çin və Mərkəzi Asiya ölkələri ilə Azərbaycan arasında ticarət və logistik əlaqələrin genişləndirilməsinə xidmət edir.
Azərbaycanın xarici siyasət strategiyası yalnız siyasi aspektlərə deyil, həm də əməli nəticələrə əsaslanır. Ölkəmiz Avropa İttifaqının 10 üzvü ilə strateji tərəfdaşlıq bəyannaməsi imzalamış, Türkiyə, Özbəkistan və Rusiya ilə isə müttəfiqlik bəyannamələri qəbul etmişdir. Bu şaxələnmiş xarici siyasət kursu Azərbaycanın regional və beynəlxalq arenada etibarlı tərəfdaş kimi tanınmasını təmin edir.
Azərbaycan həmçinin Qlobal Cənubun maraqlarını qoruyaraq, Qlobal Şimal ilə daha möhkəm əlaqələr qurmaq məqsədini güdür. COP29-a ev sahibliyi edən ölkə kimi Azərbaycan, iqlim məsələləri və digər qlobal problemlər üzrə daha balanslı və etibarlı əlaqələrin qurulmasını təşviq edir. Bu yanaşma Azərbaycanın beynəlxalq təşkilatlarda nüfuzunu artırmaqla yanaşı, müxtəlif tərəflər arasında vasitəçilik missiyasını yerinə yetirməsinə də imkan yaradır.
Azərbaycanın əsas prioritetlərindən biri müstəqilliyini qorumaq və xarici təsirlərdən kənarda qalmaqdır. İqtisadi asılılıq, milli maraqların qorunmasında əsas maneələrdən biridir. Buna görə də Azərbaycan iqtisadi dayanıqlılığını artıraraq, xarici təsirlərdən qorunmağı bacarmışdır. Sabit iqtisadiyyat, güclü siyasi sistem və sosial rifah səviyyəsinin yaxşılaşdırılması istiqamətində aparılan islahatlar ölkənin inkişafının əsas sütunlarıdır.
Orta Dəhliz layihəsində Azərbaycanın rolu təkcə tranzit funksiyasını yerinə yetirməklə məhdudlaşmır. Ölkəmiz bu dəhlizdən keçən ticarət və logistik imkanlardan özəl sektorun faydalanması üçün Azərbaycan ərazisində yeni müəssisələr yaratmağı planlaşdırır. Son illərdə infrastruktur sahəsində aparılan təkmilləşdirmələr nəticəsində Orta Dəhliz Azərbaycan seqmenti əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf etmişdir. Lakin mövcud artım tempini nəzərə alsaq, qarşıdakı 3-5 il ərzində əlavə infrastruktur genişləndirməsinə ehtiyac yaranacağı proqnozlaşdırılır.
Azərbaycanın iqtisadi sabitliyi, strateji tərəfdaşlıqlarının genişliyi və regional layihələrdə fəal iştirakı ölkəni beynəlxalq arenada mühüm aktor kimi mövqeləndirir. Çinin dəstəyi ilə həyata keçirilən layihələr və Orta Dəhlizin inkişafı bu əməkdaşlığın daha da güclənəcəyini göstərir. Beləliklə, Azərbaycan həm regional, həm də qlobal səviyyədə əhəmiyyətli bir oyunçu olaraq mövqeyini möhkəmləndirməkdə davam edir.
Abbas Pənahov,
Yeni Azərbaycan Partiyası Nəsimi rayon təşkilatının sədr müavini
