Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Fransiskin ölümündən sonra onun ənənəvi olaraq “Balıqçı üzüyü” kimi tanınan üzüyünün məhv ediləcəyi gözlənilir. “İki sahil” xəbər verir ki, bu üzük bu adı katolik inancına görə ilk papa sayılan Müqəddəs Pyotra istinad edərək daşıyır.
Papanın üzüyü ölümündən sonra niyə məhv edilir?
Papa Fransisk 2013-cü ildə vəzifəyə başlayanda Vatikanda inauqurasiya mərasimində üzüyü barmağına taxıb.
Onun səlahiyyət müddətində mərasimlərdə taxdığı bu üzüyü minlərlə sadiq katolik hörmət əlaməti olaraq öpüb.
Lakin Papanın ölümündən sonra sözügedən üzüyün ya tamamilə qırılması, ya da yararsız hala salınması ənənəvi öhdəlik halına gəlib.
Saxta sənədlərin qarşısını almaq üçün bu təcrübənin tarixi orta əsrlərə gedib çıxır.
Papanın adına yazılmış sənədlərdə istifadə edilən rəsmi möhürün, yəni üzüyün saxtakarlığın qarşısını almaq üçün məhv edilməsi kilsə protokolunun bir hissəsidir.
1521-ci ildən bəri davam edən bu ənənə halqanın çəkiclə sındırılmasını tələb edir.
Lakin 2013-cü ildə Papa XVI Benedikt könüllü olaraq istefa verdikdən sonra bu ənənə dəyişdirilib.
Benediktin üzüyü qırılmaq əvəzinə üzərinə xaç həkk edilərək yararsız hala salınıb. Mütəxəssislərin fikrincə, bu gün saxtakarlıq riski keçmişlə müqayisədə xeyli aşağı olduğundan bu simvolik təcrübə dəyişib.
Papa Fransisk adi üzüyü seçib
Papa Fransisk sələflərindən fərqli olaraq ənənəvi olaraq xalis qızıldan hazırlanmış üzük əvəzinə qızılla örtülmüş gümüş üzük seçib.
Hətta bu üzüyün əvvəllər Papa VI Pavelin şəxsi katibinə məxsus olduğu və təyinatı dəyişdirilərək Fransisk üçün hazırlandığı bildirilir. Başqa sözlə, Frensis özünə yeni üzük düzəltməkdənsə, kilsə tarixindən bir parça istifadə etməyə üstünlük verib.
Vatikan mənbələrinin məlumatına görə, Papa Fransisk gündəlik həyatında bu üzüyü nadir hallarda taxıb. O, adətən adi gümüş üzükdən istifadə etməyə üstünlük verib.
Onun üzüyünün öpülməsindən narahat olması ilə bağlı iddialar da var. 2019-cu ildə çəkilən bir videoda Papanın əlini öpmək istəyənləri tutduğu görülüb. Vatikan bunun gigiyena məqsədləri üçün bir davranış olduğunu izah edib.
Kardinalların hüzurunda məhv ediləcək
Ənənəyə görə, “Müqəddəs Roma Kilsəsinin Çamerlinqi” tituluna malik olan böyük kardinal Papanın ölümünü elan etdikdən sonra kardinalların yanında üzüyü və digər müqəddəs möhürləri təsirsiz hala gətirir.
Bu vəzifə hazırda İrlandiyalı Kardinal Kevin Cozef Farrelə məxsusdur. Farrellin əvvəlki təcrübəyə əməl edəcəyi və üzükdə xaç həkk edəcəyi təxmin edilir.
Yeni Papanın seçiləcəyi toplantıdan əvvəl həyata keçiriləcək bu simvolik proses həm köhnə dövrün sonunu, həm də yeni dövrün başlanğıcını simvollaşdırır.
Yeni seçilmiş ruhani liderin üzüyü və onun keçəcəyi yol katolik dünyası tərəfindən maraqla gözlənilir.
Məhərrəm Ağalaroğlu, “İki sahil”