2025-ci il Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinin qeyd olunması ilə əlamətdar və unudulmaz tarixlərdən biri kimi yadda qalır. Bu mühüm yubiley ölkəmizin ictimai fikir, maarifçilik və azad söz tarixi baxımından böyük əhəmiyyətə malikdir. 1875-ci ilin 22 iyulunda Həsən bəy Zərdabinin təşəbbüsü və baş redaktorluğu ilə nəşr olunan "Əkinçi" qəzeti ilə əsası qoyulan milli mətbuatımız bu gün inkişaf etmiş, çoxşaxəli və güclü bir informasiya sistemi kimi fəaliyyət göstərir.
Həsən bəy Zərdabi tərəfindən təsis olunan “Əkinçi” qəzeti Azərbaycanda milli oyanışın, maarifçilik hərəkatının və milli kimliyin formalaşmasının əsas tribunasına çevrildi. “Əkinçi” sadəcə qəzet deyil, xalqın səsi, elmə və təhsilə çağırış, milli özünüdərkin başlanğıcı idi. Cəmi 56 nömrəsi çıxsa da, onun təsiri illərlə davam etdi və digər qəzetlərə, jurnallara yol açdı.
Bu yolla “Ziya”, “Zənbur”, “Füyuzat”, “Molla Nəsrəddin” kimi milli fikir və satirik ruhda nəşr edilən qəzet və jurnallar maarifçiliyin və ictimai düşüncənin formalaşmasında əsas rol oynadı. XX əsrdə isə mətbuat azadlıq və müstəqillik uğrunda mübarizənin bir parçası oldu.
Sovet ideologiyasının tərkib hissəsi olan mətbuat uzun illər senzura altında fəaliyyət göstərdi. Lakin buna baxmayaraq, bir sıra mətbuat orqanlarında xalqın milli maraqlarını əks etdirən yazılar öz yerini tapırdı. Yazıçı və jurnalistlər bu məhdudiyyətlər daxilində belə maarifçi ideyaları qorumağa çalışırdılar.
1991-ci ildə Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra mətbuat yeni mərhələyə qədəm qoydu. 1998-ci ildə Prezident Heydər Əliyev tərəfindən senzuranın ləğv edilməsi ilə Azərbaycanda azad mətbuatın əsasları daha möhkəm şəkildə quruldu. Bu addım həm hüquqi, həm də siyasi baxımdan medianın inkişafına geniş imkanlar yaratdı.
Müstəqillik dövründə yüzlərlə qəzet və jurnal fəaliyyətə başladı, onlarla televiziya və radio kanalı, xəbər agentlikləri və elektron media orqanları fəaliyyətə qoşuldu. Bu dövrdə mətbuat ölkədə baş verən ictimai-siyasi proseslərin, sosial problemlərin, eləcə də müasir çağırışların işıqlandırılmasında mühüm rol oynadı.
Milli mətbuatımız bu gün yalnız xəbərin ötürücüsü deyil, həm də ictimai nəzarətin, şəffaflığın və vətəndaş cəmiyyətinin inkişafının təməlidir. Azərbaycan jurnalistikası həmçinin Qarabağ həqiqətlərinin beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılmasında böyük xidmətlər göstərmişdir. Prezident İlham Əliyev milli mətbuatın dövlətçiliyin möhkəmləndirilməsindəki rolunu yüksək qiymətləndirərək, media sahəsində bir sıra mühüm islahatlar həyata keçirmişdir. Medianın İnkişafı Agentliyinin yaradılması, jurnalistlərin sosial təminatı və peşəkar hazırlığının dəstəklənməsi bu siyasətin əsas tərkib hissəsidir.
Milli mətbuatımızın 150 illik yubileyi həm tarixə nəzər salmaq, həm də gələcəyə baxmaq üçün gözəl fürsətdir. Bu gün Azərbaycan mətbuatı qarşısında böyük çağırışlar dayanır – dezinformasiyaya qarşı mübarizə, peşəkarlığın artırılması, cəmiyyətin informasiya ehtiyaclarının dürüst və operativ şəkildə ödənilməsi.
Bu əlamətdar gündə Azərbaycanın bütün jurnalistlərini, redaktorlarını, xəbər istehsalında iştirak edən hər bir kəsi təbrik edirik! Milli mətbuatımız daim azad, obyektiv və milli maraqlara xidmət edən bir güc olaraq yaşasın!
Yaşasın Azərbaycan milli mətbuatı – 150 il sözün, maarifin və vətənpərvərliyin xidmətində!
Cahan Bayramlı,
YAP Xətai rayon təşkilatının könüllüsü