“İki sahil” xəbər verir ki, bu fikirləri Milli Məclisin deputatı Mehriban Vəliyeva deyib.
O bildirib ki, Çin-Azərbaycan əlaqələrinin təməli 1992-ci ildə diplomatik münasibətlərin qurulması ilə qoyulub: “1994-cü ildə Ümummilli Lider Heydər Əliyev rəsmi xarici səfərlərindən birini məhz Çinə etmişdi. Onun uzaqgörən siyasəti və liderlik keyfiyyətləri Çin tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdi. Çin rəhbərliyi artıq o zaman Azərbaycanın regionda əsas geosiyasi oyunçulardan birinə çevriləcəyini öncədən görürdü. Bu münasibətlər 33 il ərzində qarşılıqlı hörmət və əməkdaşlıq ruhunda inkişaf edib. Azərbaycanın “Bir kəmər, bir yol” layihəsindəki mövqeyi strateji əhəmiyyət daşıyır və qarşılıqlı etimada əsaslanan bu münasibətlər Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. Dövlətimizin başçısı müxtəlif beynəlxalq platformalarda Azərbaycan-Çin əlaqələrinin əhəmiyyətini dəfələrlə qeyd edib, Sinxua agentliyinə verdiyi müsahibədə bu münasibətlərin perspektivlərini geniş şəkildə açıqlayıb. Həmin müsahibədə qeyd olunub ki, 2023-cü il iyulun 3-də imzalanmış “Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasında strateji tərəfdaşlığın qurulması haqqında Birgə Bəyannamə” münasibətlərdə yeni mərhələnin əsasını qoyub.
Deputat qeyd edib ki, bu tərəfdaşlıq qarşılıqlı hörmət, bərabərlik, etimad, dəstək və faydalı əməkdaşlıq prinsiplərinə əsaslanır. İqtisadi sahədə əlaqələr davamlı olaraq genişlənir. 2024-cü ildə iki ölkə arasında əmtəə dövriyyəsi 20,7 faiz artaraq 3,744 milyard dollara çatıb. Çin Azərbaycanın 4-cü ən böyük ticarət tərəfdaşına çevrilib və ölkəmizin ümumi xarici ticarət dövriyyəsində 7,9 faiz paya malikdir. İdxalda isə Çin 17,69 faizlə lider mövqedədir. Hazırda Azərbaycanda Çin kapitalı ilə yaradılmış 375 şirkət mövcuddur, onlardan 298-i aktiv fəaliyyət göstərir. Eyni zamanda, yüksək texnologiyalar, innovasiyalar və alternativ enerji sahələrində birgə layihələrin reallaşdırılması istiqamətində danışıqlar davam etdirilir.
Orta Dəhliz – Avropa və Mərkəzi Asiyanı Xəzər dənizi üzərindən Çinlə birləşdirən etibarlı marşrut – bu əməkdaşlığın mühüm komponentidir. 2024-cü ildə bu marşrut üzrə daşınan yüklərin həcmi 378 min ton təşkil edib ki, bu da 2023-cü illə müqayisədə 86 faiz artım deməkdir. Birgə Bəyannamədə təhsil sahəsində əməkdaşlığa da xüsusi önəm verilir: “Çinin beynəlxalq nüfuzu onun təhsil sisteminə də marağı artırır. Ölkəmizdə Çində təhsil almaq istəyən gənclərin sayının artması bunu təsdiqləyir. Azərbaycan və Çin universitetlərində müxtəlif ixtisaslar üzrə bakalavriat, magistratura və doktorantura səviyyələrində təhsil alanların sayı ildən-ilə artır. Azərbaycanın bir sıra ali təhsil müəssisələrində fəaliyyət göstərən Konfutsi institutları çərçivəsində Çin dili tədris olunur. Eyni zamanda, Çində Azərbaycan dili və mədəniyyətinin öyrənilməsi istiqamətində mərkəzlər və kafedralar fəaliyyət göstərməyə başlayıb”.
Deputatın fikrincə, təhsil sahəsində bu qarşılıqlı təşəbbüslər mütəxəssis hazırlığı və mədəni yaxınlaşma baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır: “Prezident İlham Əliyevin də vurğuladığı kimi, dillərin tədrisi, müəllim mübadiləsi və təhsildə əməkdaşlıq ölkələrimiz arasında çoxşaxəli əlaqələrin inkişafına mühüm töhfə verəcək. Çinin iqtisadi yüksəlişi onun güclü təhsil sisteminə də əsaslanır. Bu uğurun təməlində Çin siyasi rəhbərliyinin uzaqgörənliyi və qətiyyəti dayanır. Azərbaycanla Çinin strateji tərəfdaşlığı yalnız iqtisadi və siyasi deyil, həm də ideoloji yaxınlığa – ortaq baxışlara əsaslanır. Bu, münasibətlərin daha da dərinləşməsi üçün etibarlı zəmin yaradır”.
