İsveç Enerji Agentliyi isveçlilərin istixana qazı emissiyalarını kompensasiya etmək səylərinin bir hissəsi olaraq Qanada 48 000 yeni elektrikli mopedin paylanması layihəsinə 109 milyon kron (təxminən 10 milyon dollar) sərmayə qoyur.

“İki sahil” xəbər verir ki, bu təşəbbüs 2030-cu ilə qədər milli iqlim məqsədlərinə nail olmaq səyləri çərçivəsində həyata keçirilir.

Hesablamalara görə, layihə sayəsində İsveç təxminən 250 min ton tullantının azaldılmasına ümid edə biləcək - bu, ölkədəki illik avtomobil emissiyalarının təxminən 2 faizini təşkil edir. İsveç qanunlarına görə, bu cür beynəlxalq iqlim kompensasiyasına icazə verilir, baxmayaraq ki, buna hələ Avropa İttifaqı daxilində rəsmi icazə verilmir. İsveç hökuməti indi Paris Sazişinin 6-cı maddəsinin istifadəsini təşviq edərək Aİ səviyyəsində bu qaydaların dəyişdirilməsi üçün lobbiçilik edir.

Layihənin məqsədi benzinlə işləyən ənənəvi nəqliyyatın hələ də üstünlük təşkil etdiyi Qana əhalisi üçün elektrikli motosikletləri daha əlçatan etməkdir. Enerji Agentliyi bildirib ki, İsveç fondları elektrik mopedlərinin qiymətini əhəmiyyətli dərəcədə aşağı salmağa köməklik göstərəcək və onları bazarda rəqabətədavamlı edəcək.

Lakin bu təşəbbüs qarışıq reaksiyaya səbəb olub. Bəzi ekspertlər inkişaf etməkdə olan ölkələrdə emissiyaların azaldılması ilə bağlı hesablamaların düzgünlüyünü şübhə altına alırlar. Onlar iddia edirlər ki, bu cür layihələrin iqlim effektivliyi etibarlı şəkildə ölçülə bilməz və milli məqsədlərə nail olunarkən nəzərə alınmamalıdır.

Davamlı inkişaf tədqiqatçıları da buna şübhə ilə yanaşırlar. Qeyd edilir ki, Qanada elektrik enerjisi mədən yanacağından, əsasən də təbii qazdan əldə edilir, mopedlərin özləri və akkumulyatorlar isə kömürlə işləyən istehsalın üstünlük təşkil etdiyi Çində istehsal olunur.

Tənqidlərə baxmayaraq, İsveç hökuməti xaricdə iqlim sərmayələrinin effektivliyində israrlıdır. İqlim naziri Romina Purmuxtari vurğulayır ki, bu cür tədbirlər Aİ məqsədlərinə nail olmağı daha səmərəli edir və qlobal istiləşmə ilə mübarizəyə daha çox ölkə cəlb etməyə imkan yaradır.

Bu arada, İsveç Təbiəti Mühafizə Cəmiyyəti də daxil olmaqla ətraf mühit qrupları daxili tədbirlərə diqqət yetirməyə çağırır. Onların fikrincə, real iqlim dəyişikliyi nəzarət və nəticəyə təsirin daha çox olduğu ölkə daxilindən başlamalıdır.