Qarabağda yaşayan ermənilər demək olar ki, hər gün rus sülhməramlılarına yaxınlaşaraq köçmək üçün müraciət edirlər. Onlar Qarabağda yaşamaq istəmirlər. Ermənilər deyirlər ki, bu torpaqlarda onları zorla saxlayırlar.

Bu fikirlərlə erməni siyasi şərhçi Samvel Ohanesyan mətbuatda çıxış edib.

Əslində köçmək istəyən ermənilər “müraciət” etmir, yalvarırlar. Çünki vaxtilə onlara vəd edilən cənnət əvəzinə hər gün cəhənnəm əzabı yaşamaqdadırlar. Əlbəttə, sözün düzü budur, çünki onları Qarabağa heç nə bağlamır. Ata-babaları o zamankı imperiyaların iddialarına əsasən İrandan və digər ölkələrdən  zorla köçürülərək bura gətiriliblər. Hələ o zaman köçürülən ermənilərə pul, inək, torpaq sahələri, ev veriblər. Bu ssenarinin müəllifi olan çar Rusiyası onlara hər cür köməklik göstərib. İrandan köçməyənləri isə avantürist ermənilər özləri  öldürüblər, mal-mülklərini talan edərək yurdlarını xaraba qoyublar. Yəni, erməni xislətini özlərinə qarşı da göstəriblər. Bu minvalla onlar bit-birə kimi Azərbaycan torpaqlarına daraşıblar.

Xatırladaq ki, ermənilər 1978-ci ildə Tərtərin Marağa kəndində Yevlax-Kəlbəcər-İstisu magistral yolunun üzərində “150” yazılan böyük bulaq abidəsi  tikmişdilər.  Sonralar “səhv” etdiklərini hiss edərək həmin rəqəmi oradan qoparıb atdılar. Həmin “150” rəqəmi ermənilərin İranın Marağa vilayətindən yüz əlli il əvvəl Qarabağa köçürüldükləri tarixi göstərirdi. 1988-ci il hadisələri zamanı Qarabağda “miatsum” ideyalarını ortaya atan şovinist İrəvan erməniləri həmin abidəni təcili sökdürüb dağıtdırdılar. Ancaq abidənin izləri yolun kənarında indi də qalmaqdadır. Bəli, ermənilər həm Qarabağa, həm də indi Ermənistan adlandırılan əraziyə gəlmələrinin tarixini yaxşı bilirlər. Ona görə də onlar özlərinin bizim torpaqlarımızda qonaq olduqlarının fərqindədirlər. Samvel Ohanesyan daha sonra bildirib: “Biz Qarabağda yaşayan ermənilərlə mütəmadi söhbətlər aparır, köçməmələrini tələb edirik. Lakin onların sayı hər gün azalır. Hamı Qarabağı tərk etmək barədə düşünür. Bu bizim üçün əsl faciədir. Belə çıxır ki, yaxın vaxtlarda Azərbaycan əsgəri bir güllə belə atmadan sakitcə Xankəndiyə yerləşəcək. Biz Bakıya heç bir söz də deyə bilməyəcəyik, çünki bölgədə olan sülhməramlılar da təsdiq edəcəklər ki, ermənilər bu torpaqlardan könüllü olaraq çıxıblar.

Bu, faciənin birinci mərhələsidir. İkinci mərhələ bu insanların Qarabağdan çıxdıqdan sonra hara üz tutması olacaq. İnanın ki, onlar heç Ermənistanda belə yaşamaq, yerləşmək istəmirlər – Rusiyaya və yaxud Qərb ölkələrinə üz tutacaqlar”.

Yaxşı olar ki, sırtıq üzlərini hara tutacaqlarını bilməyən ermənilər İranın İrəvandakı səfirliyi qarşısına toplaşıb öz hüquq və haqlarını-onların geriyə-vaxtilə məskunlaşmış olduqları yerlərə qaytarılmalarını tələb etsinlər. Ona tamamilə haqları çatır, çünki dədə-babalarının qəbirləri də oradadır. Bundan əlavə, 1828-40-cı illər arasında İranın bir çox vilayətlərindən Rusiya və İranın təzyiqləri ilə Azərbaycan torpaqlarına gətiriliblər. Faktdır ki, onlar İranın vilayətlərində yüzillərlə məskən salıblar. Oranın vətəndaşları olublar. Farslarla qohumlaşıb qardaşlaşıblar. Həmin əqidə qardaşları I və II Qarabağ müharibələrində də əlbir idilər. Qoy İran dövləti indi öz keçmiş vətəndaşlarına-“qardaş” dedikləri ermənilərə sahib çıxsın.

Dünyada yurdsuz və vətənsiz millət olan ermənilərin ata-babaları daim orda-burda köçəri həyat sürüblər. Onlar buna məhkumdurlar və layiqdirlər. Çörəkləri dizlərinin üstündədir. Nankor və qədirbilməz bir toplumdurlar. İtə bir tikə çörək verənə it ölənədək sədaqətli olur, çörəkitirən ermənilər isə itdən də pis olduqları üçün qonaq olduqları ölkələrdə yerli xalqlarla yola getmirlər. Qarabağda məskunlaşan, burada firavan həyat keçirən ermənilər qudurub yollarından çıxdılar, saysız-hesabsız qanlar tökdülər, torpağında çörək və sığınacaq tapdıqları Azərbaycana qarşı cürbəcür iddialara düşdülər. Azərbaycan xalqına müsibətlər, soyqırımılar gətirdilər, torpağın əsl sahiblərinə qaçqın-köçkün həyatı yaşatdılar. Acı həqiqətlər və “dəmir yumruq” sifətlərinə və başlarına dəyəndə isə qaçmaqdan başqa çarə tapmırlar. Aleksandr Puşkin, Fyodor Dostoyevski, Karl Marks, Əmir Teymur, Napoleon Bonapart, Adolf Hitler ermənilər haqqında yaxşı deyiblər ki... Yaza bilmirəm, ayıbdır.